ภาวะไม่มีประจำเดือน Amenorrhea
หมายถึงภาวะซึ่งไม่ประจำเดือน3เดือนติดต่อกันจะแบ่งออได้ดังนี้
- Primary amenorrhea หมายถึงเด็กหญิงเมื่ออายุถึง
16 ปีแล้วยังไม่มีประจำเดือน
ประจำเดือนของเด็ดแรกๆอาจจะมีไม่มากและระยะเวลาไม่สม่ำเสมอ
- Secondary amenorrhea หมายถึงภาวะที่ประจำเดือนไม่มาติดต่อกัน
3 รอบเดือน
รอบเดือนของคนปกติอาจจะมาไม่สม่ำเสมอ
บางคน3 สัปดาห์มาหนึ่งครั้ง
บางคน 5 สัปดาห์มาหนึ่งครั้ง
ปริมาณประจำเดือนบางเดือนมากบางเดือนน้อย
บางเดือนอาจจะไม่มีประจำเดือนแต่มามากอีกเดือนเนื่องจากไข่ไม่ตกไปหนึ่งเดือน
ผู้ควรต้องให้ความสนใจหากรอบเดือนน้อยกว่า
21 วัน และมามากกว่า 8-10 วัน
สาเหตุการไม่มีประจำเดือน
สาเหตุของการไม่มีประจำเดือนมีหลายสาเหตุ
บางสาเหตุเป็นจากธรรมชาติ
เช่นการตั้งครรภ์
หรือบางสาเหตุก็เกิดจากกระทำเช่นการได้ยาคุมกำเนิด
วัยรุ่นบางคนมีเพศสัมพันธ์โดยที่ไม่ได้วางแผนครอบครัว โดยความหมายคือไม่ได้คุมกำเนิดเกิดกลัวท้องทำให้เครียดประจำเดือน
นอกจากนั้นประจำเดือนอาจจะมาผิดปกติในผู้ป่วยสูงอายุ
- การตั้งครรภ์เป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุด
- ยาคุมบางชนิดทำให้ประจำเดือนไม่มา
เมื่อหยุดยาคุมกำเนิดไป 3-6
เดือนประจำเดือนจะมาตามปกติ
- การให้นมบุตร
- ความเครียด
- ยาบางชนิดอาจจะทำให้ประจำเดือนไม่มาได้แก่
corticosteroids, ยาแก้โรคซึมเศร้า
antidepressants, antipsychotics,
ยารักษาโรคไทรอยด์
และเคมีบำบัดบางชนิด
- เจ็บป่วยเรื้อรัง
- การขาดอาหาร
- การออกกำลังกายและน้ำหนัก ผู้หญิงที่มีกลุ่มอาการ 3กลุ่มได้แก่ (1)การออกกำลังมากเกินไปโดยทั่วไปมากกว่า20 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ การออกกำลังการมากจะทำให้ระดับฮอร์โมนเพศลดลง ทำให้เกิด (2)การไม่มีประจำเดือน (3)การมีโรคกระดุกพรุน ภาวะนี้ควรที่จะวินิจฉัยให้เร็ว นอกจากนั้นคนอ้วนก็มีความผิดปกติของประจำเดือนได้เนื่องจากเซลล์ไขมันจะสร้าง estrogenทำให้รอบเดือนถูกรบกวน
- Polycystic ovarian syndrome (PCO) การที่รังไข่มีถุงน้ำ [cyst]ถุงน้ำนี้มีการสร้างฮอร์โมนเพศชาย(androgen,testosterone ) ออกมามากทำให้ผู้หญิงมีลักษณะของผู้ชาย เช่นมีหนวดเครา ขนดก มีสิวเสียงแหบ เนื่องจากมีฮอร์โมนเพศชายมากทำให้ไม่มีไข่ตกผลคือไม่มีประจำเดือน
- โรคของไทรอยด์
- มีเนื้องอกในสมองที่สร้างฮอร์โมน Prolactin ทำให้ไม่มีประจำเดือน เป็นหมัน มีน้ำนมหลั่งโดยที่ไม่มีบุตร
การป้องกันการไม่มีประจำเดือน
- ควบคุมอาหารและออกกำลังกายเพื่อคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ปรับพฤติกรรมการทำงาน การออกกำลังกาย และการพักผ่อนอย่างเหมาะสม
- จัดการกับความเครียด
- ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์
- หลีกเลี่ยงการใช้สุรา
และยาเสพติด
- งดสูบบุหรี่
