คุณอ้วนหรือไม่

การประเมินความอ้วน

การจะประเมินว่าอ้วนหรือไม่เรามิได้ประเมินจากการดูด้วยสายตาอย่างเดียว แต่จะประเมินจากดัชนีมวลกาย ซึ่งสัมพันธ์กับปริมาณไขมันในร่างกาย มีวิธีการประเมินง่ายๆแต่ได้ผลดีได้แก่

  1. ดัชนีมวลกาย BMI [body mass index]
  2. วัดเส้นรอบเอว Waist circumference 

ดัชนีมวลกาย BMI [body mass index]

การวัดปริมาณไขมันในร่างกายเป็นเรื่องที่ต้องใช้เครื่องมือในการวัด จึงใช้ดัชนีมวลกายมาวัด ค่าที่ได้มีความแม่นยำพอสมควรและสัมพันธ์กับปริมาณไขมันในร่างกาย วิธีวัดก็สะดวก

การคำนวณดัชนีมวลกาย

ดัชนีมวลกาย =น้ำหนัก(กก)
                     ส่วนสูง(ม)²

ตัวอย่างการคำนวณ

ส่วนสูง 170ซม.น้ำหนัก 85 กก.

  1. น้ำหนักตั้ง   85 กก.
  2. ส่วนสูง*ส่านสูง = 1.70*1.70=2.89
  3. ดัชนีมวลกาย= 85/2.89=29.41 กก/ตารางเมตร

BMI สามารถวัดได้ง่ายโดยวัดส่วนสูงและน้ำหนักและคำนวณตามตาราง หรืออาจจะหาดัชนีมวลกายได้จากตารางโดยใช้น้ำหนักและส่วนสูงค่านี้จะมีความสัมพันธ์กับปริมาณไขมันในร่างกาย หรือจากการคำนวณคลิที่นี่ ข้อระวัง BMI ใช้ประเมินปริมาณไขมันในผู้ที่มีกล้ามมากๆไม่ได้และประเมินในผู้ที่กล้ามเนื้อลีบจากสูงอายุไม่ได้จากค่าดัชนีมวลกาย ท่านสามารถใช้ตารางข้างล่างประเมินความรุนแรงหรือระดับของความอ้วน

ตารางแสดงความสัมพันธ์ระหว่างดัชนีมวลกาย ระดับความอ้วน และภาวะเสี่ยงสำหรับประเทศทางยุโรป WHO 1998

 

 

ภาวะเสี่ยงต่อโรค

เส้นรอบเอว

 

BMI

กก/ตารางเมตร

Obesity class

ระดับความอ้วน

ภาวะเสี่ยงต่อโรค

ชาย<40นิ้ว

หญิง<35นิ้ว

ชาย>40 นิ้ว

หญิง>35 นิ้ว

น้ำหนักน้อย

<18.5

 

ต่ำ

---

---

น้ำหนักปกติ

18.5-24.9

 

เท่าคนปกติ

---

---

น้ำหนักเกิน

25-29.9

 

เพิ่ม

เพิ่ม

สูง

โรคอ้วน

30-34.9

35-39.9

1

2

เพิ่มปานกลาง

เพิ่มมาก

สูง

สูงมาก

สูงมาก

สูงมาก

อ้วนมาก

>40

3

อยู่ในช่วงอันตราย

สูงมากๆๆ

สูงมากๆๆ

ภาวะเสี่ยงต่อโรคหมายถึงภาวะเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวานชนิดที่สอง ความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจและหลอดเลือด ไขมันในเลือดสูง 

ผู้ป่วยที่มีเส้นรอบเอวมากแม้ว่า BMI จะปกติก็มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเช่นกัน

จะเห็นได้ว่าท่านที่มีดัชนีมวลกายตั้ง25 ขึ้นไปโดยเฉพาะมีเส้นรอบเอวมากว่า 40นิ้วในชาย 35 นิ้วในหญิงจะต้องเริ่มรักษาอย่างจริงจัง

สำหรับชาวเอเชียไม่สามารถใช้ตัวเลขดังกล่าวได้เนื่องจากผลของการวิจัยพบว่าหากดัชนีมวลกายมากกว่า 23 กก/ตารางเมตร ไม่ว่าจะเป็นหญิงหรือชาย จะเกิดอุบัติการณ์ของโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูงดังนั้นจึงกำหนดว่า หากดัชนีมวลกายมากกว่า 23 จะถือว่าอ้วน นอกจากนั้นการวัดเส้นรอบเอวก็ไม่สามารถใช้มาตรฐานของฝรั่งเนื่องจากโครงสร้างต่างกัน จึงมีการวิจัยพบว่าเส้นรอบเอวที่เหมาะสมสำหรับคนเอเซียคือ 90 ซม.สำหรับผู้ชาย 80 ซม.สำหรับผู้หญิงดังตารางที่แสดง



ตารางแสดงความสัมพันธ์ระหว่างดัชนีมวลกาย ระดับความอ้วน และภาวะเสี่ยงสำหรับประเทศทางเอเชีย

 

 

ภาวะเสี่ยงต่อโรค

เส้นรอบเอว

 

BMI

กก/ตารางเมตร

Obesity class

ระดับความอ้วน

ภาวะเสี่ยงต่อโรค

ชาย<90 ซม.

หญิง<80 ซม.

ชาย>90 ซม

หญิง>80 ซม.

น้ำหนักน้อย

<18.5

 

ต่ำ

---

---

น้ำหนักปกติ

18.5-22.9

 

เท่าคนปกติ

---

---

น้ำหนักเกิน

 23-24.9

 

เพิ่ม

เพิ่ม

สูง

โรคอ้วน

25-29.9

1

เพิ่มมาก

สูง

สูงมาก

อ้วนมาก

>30

2

อยู่ในช่วงอันตราย

สูงมากๆๆ

สูงมากๆๆ

วัดเส้นรอบเอว Waist circumference

ความเสี่ยงต่อการเกิดโรค

สำหรับคนเอเซีย
  • ชาย >40 นิ้วหรือ 102ซม.
  • หญิง > 35 นิ้วหรือ 88 ซม.
  • ชาย >90 ซม
  • ญิง > 80 ซม.

การวัดเส้นรอบเอวจะมีความสัมพันธ์กับปริมาณไขมันในอวัยวะภายในช่องท้อง หากมีไขมันช่องท้องมากจะพบว่ามีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมากกว่าไขมันที่อยู่ตามแขนหรือขา ผู้ที่มีดัชนีมวลกายเกินแต่เส้นรอบเอวไม่เกินกลุ่มนี้มีความเสี่ยงต่อโรคไม่มาก

วิธีการวัดเส้นรอบเอว

การวัดต้องวัดท่ายืน เท้าแยกจากกัน 25-30 ซม.วัดรอบเอวระดับกึ่งกลางกระดูกสะโพกส่วนบนสุดและขอบล่างของกระดูกซี่โครงให้ขนานกับพื้นผู้วัดต้องนั่งข้างๆ และต้องวัดขณะหายใจออกเท่านั้น ส่วนสะโพกให้วัดบริเวณส่วนที่ก้นยื่นออกมามากที่สุด

หลังที่คุณผู้อ่านได้ค่า ดัชนีมวลกาย BMI  และเส้นรอบเอว Waist circumference หลังจากที่คุณทราบระดับดัชนีมวลกายและเส้นรอบวงเอวแล้วคุณอยากทราบหรือยังว่าจะต้องรักษาหรือไม่คลิกที่นี่ครับ