 |
|---|
หน้าหลัก | สุขภาพดี | สุภาพสตรี | การแปลผลเลือด | โรคต่างๆ | วัคซีน
ลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำส่วนลึก Deep vein thrombosis
โรคลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดดำที่ขา ซึ่งมักจะเกิดในการเดินทางโดยเครื่องบินชั้นประหยัด ทางการแพทย์เรียก deep vein thrombosis ไม่ว่าจะเป็นแพทย์แผนกไหนก็ต้องรู้จักเป็นอย่างดี เนื่องจากเป็นโรคที่พบอยู่เรื่อยๆ ฟังจากชื่อแล้วเป็นเฉพาะคนจนหรือเปล่า และจำเป็นต้องนั่งเครื่องบินชั้นประหยัดหรือไม่ เป็นแล้วอันตรายหรือไม่ มีวิธีป้องกันอย่างไร หลังจากท่านผู้อ่านได้อ่านบทความนี้หมดแล้ว คงพอมีความรู้เบื้องต้นที่จะดูแลและป้องกันโรคนี้
รูปที่เห็นเป็น superficial vein deep vein คือ FV |
เส้นเลือดตีบลึก (DVT) คืออะไร
ลิ่มเลือดอุดในหลอดเลือดดำลึกคืออะไร
ปกติเลือดในหลอดเลือดดำจะไหลเวียนอยู่ตลอดเวลา แต่เมื่อมีภาวะที่เลือดดำหยุดไหลเวียนและจับแข็งตัว
|
thrombosis ในหลอดเลือดเรียกภาวะนี้ว่าลิ่มเลือดคั่งในหลอดเลือดดำ [blood clot] ภาวะนี้อาจจะเกิดร่วมกับการอักเสบของหลอดเลือดดำ thromboplebitis คือมีทั้งลิ่มเลือดและการอักเสบของหลอดเลือด ภาวะนี้อาจจะเกิดที่เส้นเลือดผิว superficial vein ซึ่งเพียงทำให้บวมและปวดเท้านั้นจะไม่ไปอุดหลอดเลือดหัวใจหรือปอด การรักษาก็ไม่ยุงยากแต่หากเกิดที่เส้นเลือดส่วนลึก deep vein จะก่อให้เกิดปัญหามากคือลิ่มเลือดอาจจะไปอุดที่ปอดเรียก pulmonary embolism ซึ่งอันตรายเสียชีวิตได้
สาเหตุของลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ
ในสภาพปกติเลือดเรามีการเกิดลิ่มเลือดเล็กอยู่ตลอดเวลา ในขณะเดียวกันก็มีการละลายลิ่มเลือดเช่นกัน ขบวนการทั้งสองดำเนินต่อเนื่อง ในกรณีที่การไหลเวียนช้าลง หรือเกิดบาดเจ็บที่ผนังหลอดเลือด หรือมีภาวะการเกิดลิ่มเลือดง่ายทำให้เกิดขึ้นลิ่มเลือด thrombus
1สภาพไม่สามารถเคลื่อนไหว
2สภาพการแข็งตัวของเลือดง่าย Hypercoagulability
3การได้รับบาดเข็บของหลอดเลือดดำ
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ
อาการของโรคลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำ
ขาข้างที่เป็น dvt จะบวมกว่าอีกข้าง |
อาการที่สำคัญคืออาการบวมที่เท้าเนื่องจากการไหลกลับของเลือดไม่ดีมักจะบวมข้างเดียว บางรายอาจจะเห็นเส้นเลือดโปงพอง อาจจะมีอาการปวดกล้ามเนื้อหรือเป็นตะคริวพบได้ครึ่งหนึ่งของผู้ป่วย โดยเฉพาะเวลากระดกข้อเท้าจะทำให้ปวดมากขึ้น เมื่อกดบริเวณน่องก็จะทำให้ปวด ผู้ป่วยบางรายอาจจะไม่มีอาการที่เท้าอาจจะมาพบแพทย์ด้วยเรื่องหอบเหนื่อย เนื่องจากลิ่มเลือดไปอุดในปอด
อาการหลอดเลือดดำผิวอุดตัน
ลิ่มเลือดที่เกิดที่หลอดเลือดดำผิวส่วนใหญ่เกิดจากการได้รับบาดเจ็บทำให้เกิดลิ่มเลือดเล็กๆที่หลอดเลือดดำทำให้เกิดอาการ
เรามักจะคลำได้หลอดเลือดเป็นลำ แข็ง สำหรับหลอดดำผิวเส้นใหญ่ที่มีลิ้น หากลิ้นรั่วก็ทำให้เกิดเส้นเลือดขอดบริเวณดังกล่าว สาเหตุเกิดจากอายุมาก หรือยืนนาน อ้วน การตั้งครรภ์
อาการของลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำลึก
อาการเกิดจากการที่การไหลเวียนของเลือดถูกอุดตัน อาการที่สำคัญคือ
อาการอาจจะไม่ครบทุกอย่าง เมื่อสงสัยแพทย์จะสั่งการตรวจพิเศษต่อ
เมื่อไรจึงจะพบแพทย์
การตรวจร่างกายหลอดเลือดดำอุดตัน
การตรวจร่างกายต้องใช้การตรวจหลายอย่างมาช่วยในการวินิจฉัย
การวินิจฉัยหลอดเลือดดำอุดตัน
หากเป็นหลอดเลือดดำที่ผิวจะวินิจฉัยได้ง่าย ส่วนหลอดเลือดดำลึกอุดตันจะต้องอาศัยการตรวจ
venous ultrasound
การตรวจ D-dimer
เมื่อเกิดลิ่มเลือดก็จะทำให้ตรวจพบ D-dimer ในเลือด หากการตรวจให้ผลลบ แสดงว่าไม่มีลิ่มเลือด
การตรวจอื่นๆ
การรักษาโรคหลอดเลือดดำอุดตัน
หลอดเลือดดำผิวอุดตัน
หลอดเลือดดำลึกอุดตัน
ผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดเลือดดำอุดตันที่ไม่มีโรคแทรกซ้อนจะใช้เวลารักษาประมาณ 3 เดือน โดยการให้ยาป้องกันการเกิดลิ่มเลือด
ยาที่ใช้ในการรักษาโรคหลอดเลือดดำอุดตัน
ผู้ที่มีโรคหลอดเลือดดำลึกอุดตันจะต้องได้รับยาป้องกันการเกิดลิ่มเลือดเพื่อป้องกันลิ่มเลือดไปอุดปอด ยาป้องกันลิ่มเลือดที่ใช้
ระหว่าที่ท่านรับประทานยาป้องกันลิ่มเลือดให้ปฏิบัติตัวดังนี้
การผ่าตัดเพื่อรักษาโรคหลอดเลือดดำอุดตันจากลิ่มเลือด
จะใช้ผ่าตัดในกรณีที่ไม่สามารถรับประทานยาป้องกันลิ่มเลือด หรือเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำซ้ำวาก และส่วนใหญ่จะผ่าตัดใส่ตัวกรองลิ่มเลือดที่หลอดเลือดดำใหญ่
โรคแทรกซ้อนที่สำคัญของลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดดำ
โรคแทรกซ้อนที่สำคัญคือ ลิ่มเลือดไปอุดหลอดเลือดในปอด หากมีโรคแทรกซ้อนนี้จะมีอาการเจ็บหน้าอก หายใจหอบซึ่งเป็นภาวะที่อันตรายมาก
อาการเตือนว่าลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดในปอด
หากวินิจฉัยว่าเป็น dvt จะต้องรีบให้การรักษาโดยรับตัวไวในโรงพยาบาลแพทย์จะเลือกให้ heparin หรือ low molecular weight heparin หลังจากนั้นต้องให้ warfarin เพื่อป้องกันลิ่มเลือดอีก 3 เดือน
การป้องการคือการลดปัจจัยเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดดำลึกและการป้องกันเส้นเลือดขอด
วิตามินอีช่วยลดการเกิดโรคนี้ อ่านที่นี่
การป้องกันการอุดตันของหลอดเลือดดำลึก