Apixaban

เป็นยาที่ละลายลิมเลือดมีโรคหลายโรคที่เกิดจากลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดทำให้เลือดไปเลี้ยงอวัยวะส่วนปลายไม่ได้ อวัยวะส่วนปลายนั้นก็จะตาย ยาละลายลิ่มเลือดจะเป็นตัวละลายลิ่มเลือดเพื่อให้เลือดไปเลี้ยงอวัยวะได้เราใช้ยาละลายลิ่มเลือดในการรักษาโรคดังต่อไปนี้

ใช้รักษาโรคที่เกิดลิ่มเอือดอุดหลอดเลือด

• โรคสมองขาดเลือด ให้ยาเพื่อป้องกันการเกิดลิ่มเลือดในผู้ป่วยที่มีหัวใจเต้นสั่นพริ้ว ซึ่งมีความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดสมองได้แก่

  • เคยเป็นโรคหลอดเลือดสมองมาก่อน
  • อายุมากกว่า 75 ปี
  • ความดันโลหิตสูง
  • เป็นโรคเบาหวาน
  • มีอาการของโรคหัวใจ

  หากท่านมีปัจจัยเซียนมากกว่าหนึ่งข้อต้องได้รับยาละลายลิมเลือด

• โรคกล้ามเนื้อหัวใจตายจะขาดเลือด

• โรคลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดที่ขาหรือโรคชั้นประหยัด

• โรคลิ่มเลือดอุดที่ปอด

ใช้ป้องกันการเกิดลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดได้แก่

• ผู้ที่มีหัวใจเต้นสันพริ้ว

• หรือผู้ที่ได้รับการผ่าตัดข้อสะโพกหรือข้อเข่าและไม่ได้เคลื่อนไหว

วิธีการใช้ยา Apixaban

• ยาชนิดนี้ให้รับประทานวันละสองครั้ง

• อาจจะรับประทานพร้อมอาหารหรือหลังอาหารก็ได้

• ผลข้างเคียงของยาที่สำคัญคือเลือดออกง่ายกว่าปกติเช่นมีเลือดออกทางจมูก ประจำเดือนมามากกว่าผิดปกติ เลือดออกตามไรฟัน อาการเลือดออกมักจะเกิดขึ้นในช่วงสัปดาห์แรกแรกของการใช้ยา

• ที่สำคัญคุณควรมีบัตรพกติดตัวว่าได้กินยาละลายลิมเลือดเพื่อที่คุณจะแสดงให้กับทันตแพทย์และแพทย์

ข้อควรระวังก่อนการใช้ยา

หากท่านเป็นโรคหัวใจเต้นพริ้ว ซึ่งเป็นโรคที่มีโอกาสเกิดลิ่มเลือดไปอุสหลอดเลือดสมองทำให้เกิดอัมพฤกษ์อัมพาต ท่านจะมีความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดสมองหักท่านหยุดยาดังนั้นไม่ควรหยุดยาเองหากจำเป็นต้องหยุดแพร่จะใจยาอื่นแทน

• ท่านจะต้องแจ้งแพทย์และทันตแพทย์เมื่อเข้าไปรักษาโดยเฉพาะการใส่สายเข้าน้ำไขสันหลัง เพราะอาจจะทำให้เกิดอ่อนแรงของขาทั้งสองข้าง

• เมื่อจะไปพบแพทย์หรือซื้อยาจากร้านขายยาจะต้องแจ้งเภสัชกรให้ทราบว่าท่านรับประทานยานี้

• ไม่ควรรับประทานยายาแก้ปวดกลุ่ม NSAID ที่ใช้ระยะยาวเพราะจะเสริมฤทธิ์ ทำให้เลือดออกง่ายและ

• หากมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงเฉพาะบริเวณขามีชาที่เท้าหรือการอุจจาระปัสสาวะไม่ได้ให้แจ้งแพทย์

• ท่านต้องแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบว่าท่านแพ้ยาอะไรหรือเคยแพ้ยานี้หรือไม่

• แจ้งให้แพทย์หรือเภสัชชกรทราบว่าท่านรับประทานยาอะไรบ้างโดยเฉพาะยาดังต่อไปนี้

• แจ้งให้แพทย์ทราบว่าท่านรับประทานสมุนไพรอะไรบ้าง

• แจ้งให้แพทย์ทราบว่าอายุมากกว่า 80 ปี หรือน้ำหนักน้อยกว่า 60 กิโลกรัม

• แจ้งให้แพทย์ทราบว่าท่านเพิ่งได้รับการเจาะหลังเพื่อตรวจวินิจฉัย หรือการวางยาชาผ่านทางช่องไขสันหลัง

• บอกสมาชิกในครอบครัวให้ทราบว่าท่านรับประทานยานี้อยู่และจะต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ

• แจ้งให้แพทย์ทราบว่าท่านมีโรคประจำตัวอะไรบ้างเช่นโรคตับโรคไต

• แจ้งให้แพทย์ทราบว่าท่านกำลังวางแผนตั้งครรภ์ กำลังตั้งครรภ์ หรือกำลังเลี้ยงลูกด้วยนมแม่

• อย่าทุกชนิดที่ใช้สำหรับรักษาเรื่องลิ่มเลือด

• อย่าอะไรริมเลือดเช่นแอสไพรินว่าเฟอริน

• ยาต้านซึมเศร้าเช่นยา carbamazepine

ให้พบแพทย์ทันทีหากมีอาการดังต่อไปนี้

• มีจำเลือดที่ผิวหนังมีเลือดออกทางจมูกปากช่องคลอดหรือถ่ายแดงเลือดที่ออกจากแผลแล้วไม่หยุด

• มีประจำเดือนมามากและหลายวันติดต่อกัน

• มีอาการปวดศีรษะมึนงงอ่อนแรงคล้ายจะเป็นลม

• ปัสสาวะสีออกแดงน้ำตาล

• ถ่ายอุจจาระดำเหมือนอย่างมาตอยด์

ใครไม่ควรใช้ยาละลายลิมเลือด Epixaban

• ผู้ที่มีประวัติแพ้ยานี้ 

• ผู้ที่จะตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์

• ผู้ที่มีโรคตับ

• ผู้ที่ได้รับการผ่าตัดกระดูกสันหลังหรือผ่าตัดใหญ่

• ผู้ที่ได้รับยาที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือดเช่นยาวาฟาร์ริน

• ผู้ได้รับอุบัติเหตุและมีการเสียเลือดเช่นแผล หรือมีแผลที่กระเพาะ

• ผู้ที่รับประทานยาสมุนไพร

• ผู้ที่เป็นโรคแอนตี้ฟอร์ดโฟไลท์ปิดซินโรม

วิธีการรับประทานยา Epixaban

• จะต้องรับประทานยาตามแพทย์สั่ง

• ยานี้รับประทานวันละสองครั้งและให้รับประทานยาเวลาเดียวกันทุกครั้ง

• ให้กลืนยาและดื่มน้ำตาม

• ยานี้อาจจะทานพร้อมอาหารหรือหลังอาหารก็ได้

• ในกรณีที่ไม่สามารถรับประทานยาเม็ดให้ปรึกษาเภสัชกร หรือแพทย์อาจจะนำยาเม็ดมาบดและผสมด้วยน้ำหรือน้ำผลไม้แล้วกลืนน้ำนั้นลงไป

ขนาดของยาที่รับประทาน

• สำหรับผู้ที่เป็นหัวใจเต้นสั่นพริ้ว Atrial fibrillation ขนาดของยาที่ให้คือเม็ดละ 5 มิลลิกรัม รับประทานวันละสองครั้งแต่สำหรับผู้ที่มีอายุมากกว่า 80 ปีหรือผู้ที่มีน้ำหนักน้อยกว่า 60 กิโลกรัม หรือผู้ป่วยซึ่งมีโรคไตจะให้ยาขนาดเม็ดละ 2.5 มิลลิกรัมวันละสองครั้ง

• สำหรับผู้ป่วยซึ่งเกิดลิ่มเลือดภายในระยะเวลาหกเดือนขนาดยาที่ให้คือให้ขนาดเม็ดละ 5 มิลิกรัมรับประทานครั้งละสองเม็ดวันละสองครั้งเป็นเวลาเจ็ดวัน หลังจากนั้นจึงให้รับประทานหนึ่งเม็ดวันละสองครั้ง

• สำหรับคนที่เสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือด และภายในหกเดือนไม่เคยเกิดลิ่มเลือดจะให้ขนาดยา 2.5 บริกรรมวันละสองครั้ง

• การให้ยาละลายลิมเลือดในผู้ป่วยที่ผ่าตัดเข่าและสะโพกจะให้ยาขนาดเม็ดละ 2.5 มิลลิกรัม วันละสองครั้งจะให้ยาหลังจากผ่าตัดไปแล้ว 12 ถึง 24 ชั่วโมง

หากลืมรับประทานยา

ให้รีบรับประทานยาเร็วเท่าที่จำได้เว้นแต่ว่าใกล้ถึงเวลาที่จะทานยาเม็ดยาต่อไปไม่จำเป็นต้องรับประทานเพิ่ม

หากรับประทานยามากเกินไป

ให้ปรึกษาเภสัชกรพบว่าการรับประทานยามากเกินไปจะเสี่ยงต่อเลือดออก

จะรับประทานยานี้นานแค่ไหน

การจะรับประทานยานี้นานแค่ไหนขึ้นกับโรคหรือภาวะที่ต้องรับประทานยา

• หากรับประทานยานี้เพื่อป้องกันการเกิดลิ่มเลือดสำหรับผู้ที่เปลี่ยนเข่าจะรับประทานยานี้ 10 ถึง 14 วัน
• หากรับประทานยานี้ป้องกันการเกิดลิ่มเลือดในผู้ที่เปลี่ยนข้อสะโพกให้รับประทานยานี้ 32 ถึง 38 วัน
• สำหรับผู้ที่มีลิ่มเลือดอุดหลอดเลือดติดเท้า หรือหลอดเลือดปอดแต่ต้องเอาประธานยานี้อย่างน้อยสามเดือนสำหรับ ผู้ที่เป็นหัวใจเต้น ซันอายุอาจจะต้องรับประทานยาตลอดชีวิต

การเปลี่ยนยาจากยาวาฟารินไปสู่ยา Apixaban

หากมีความจำเป็นต้องเปลี่ยนยาวาฟารีนไปเป็น Apixaban แพทย์ที่รักษาจะแนะนำให้หยุดยาวาฟารีนซักสองสามวันก่อนให้ยา Apixaban ในบางแห่งอาจจะต้องเจาะเลือดดูการแข่งตัวของเลือดเพื่อที่จะกะเวลาที่จะให้ยาApixaban

การเปลี่ยนยา Apixaban ไปสู่ว่าเฟอริน

แต่หากจำเป็นต้องเปลี่ยน Apixaban ไปเป็นวาฟาริน จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องรับประทานยาทั้งสองร่วมกันซักสองสามวัน หลังจากนั้นแพทย์ก็จะตรวจว่าเลือดมีการแข็งตัวอยู่ในเกณฑ์หรือไม่ เพื่อดูว่ายาว่าวาฟารินออกฤทธิ์หรือยัง หากยาฟารินออกฤทธิ์์ก็สามารถหยุด Apixaban

การจัดการกับภาวะเลือดออกง่ายในขณะรับประทานยา Apixaban

ผู้ที่รับประทานยานี้จะมีปัญหาเรื่องเลือดออกง่ายซึ่งได้แบ่งออกเป็นเป็นกรณีดังนี้

• ประจำเดือนจะออกมากและนานกว่าคนปกติ ไม่ต้องทำอะไรนอกจากรับประทานธาตุเหล็กเพิ่มเติม

• เลือดออกจากแผลจะหยุดยากกว่าปกติ ให้กดบริเวณแผลประมาณ 10 นาทีเลือดก็จะหยุด

• มีเลือดกำเดาไหลนานกว่าปกติ วิธีแก้ไขต้องใจเย็นให้นั่งโน้มตัวมาข้างหน้าเพื่อให้เลื่อนไหลออกทางจมูก หลังจากนั้นใช้นิ้วหัวแม่มือและนิ้วชี้บีบที่ปีกจมูกทั้งสองข้างสักพักนึงเลือดก็จะหยุด หากเลือดยังไม่หยุดไอบีสอีกครั้งประมาณอย่างน้อย 5 นาทีหลังจากเลือดหยุดรอซักสอง 3 ชั่วโมงค่อยไปทำอย่างอื่นได้ตามปกติ ให้ไปพบแพทย์หากหากเลือดออกมากกว่า 20 นาทีหรือมีอาการหายใจลำบากหรือในเด็กอายุน้อยกว่าสองขวดหรือเลือดออกทางจมูกบ่อยนะ

• มีเลือดออกตามร่องเหงือกขณะแปรงฟัน ให้เลือกแปลงที่นุ่มและทำความสะอาดซอกฟันให้ดี

• และรอยจ้ำเขียวที่ผิวหนังเกิดง่ายและนานกว่าจะจางหาย

หากมีเลือดออกมากตามอาการดังต่อไปนี้ให้ไปพบแพทย์

• ถ่ายอุจจาระดำหรือสีแดงมีจำเลือดมากกว่าปกติที่เคยเกิดเลือดออกทางจมูกนานเกิน 10 นาทีอาเจียนหรือไอมีเลือดปนมีอาการปวดศีรษะยังรุนแรงเลือดออกจากแผลและไม่หยุด

ผลข้างเคียงของยาApixaban อื่นๆที่อาจจะพบได้

• มีอาการอ่อนเพลียหายใจเร็วหัวใจเต้นเร็วผิวซีดซึ่งอาจจะเป็นอาการแสดงของโลหิตจาง การแก้ไขให้พบแพทย์

• เวียนหัวมึนงง

• มีผื่น การแก้ไขให้รับประทานยาแก้แพ้

• คลื่นไส้อาเจียน ให้ตัดเรื่องอาหารทานแต่น้อยไม่ทานอาหารรสจัดรบ

อาการแพ้ยาแบบรุนแรงที่จะต้องไปพบแพทย์ได้แก่

• ผื่นแดงบวมแดงหรือผื่นลมพิษหรือพื้นที่เป็นตุ่มและมีผิวหนังลอก

• หายใจเสียงวี้ด

• มีอาการแน่นหน้าอกหายใจลำบาก

• บวมริมฝีปากลิ้นคอ

จะต้องระวังเมื่อรับประทานยาละลายลิมเลือดร่วมกับยาดังต่อไปนี้

• อย่าหายละลายลิมเลือดอื่นเช่นว่าเฟอริน

• ยารักษาเชื้อราและแบคทีเรียเช่นยาคีโตโคนาโซอาริโทรมัยซินอะไรแฟ้มปิ่น

• อย่ารักษาหัวใจเต้นผิดปกติเช่นนอนดีดาโลนกินไอดินผู้รับเหมาเมล์ยากดภูมิเช่นใส่โค้ดปริญยารักษาโรคลมชักเช่น ค่าบ้านมาสี่ปีรฟีนิกซ์ตัวอินฟิโนบีทายาแก้ปวดต่างๆไม่ควรกินยาละลายลิมเลือดร่วมกับสมุนไพร

จะทำฟันต้องหยุดยา apixaban หรือไม่

• กิจกรรมที่เสี่ยงต่อการมีเลือดออกต่ำเช่น การขูดหินปูน การถอนฟัน การผ่าตัดเล็กน้อย กลุ่มนี้ไม่ต้องหยุดยา หรืออาจจะงดยาในตอนเช้าวันทำฟัน หรือหากกลัวก็หยุดยา 24 ชั่วโมงก่อนทำฟัน และเมื่อทำฟันเสร็จก็ให้ทานยาต่อได้เลย
• สำหรับกิจกรรมที่เสี่ยงต่อเลือดออกมากก็ให้หยุดยา 48 ชั่วโมงก่อนทำการผ่าตัด
• สำหรับผู้ป่วยไตเสื่อมที่มีอัตราการกรองของไตน้อยกว่า 50จะต้องหยุดยา 24 ชั่วโมงก่อนผ่าตัดในกลุ่มที่เสี่ยงต่อเลือดออกต่ำ สำหรับกลุ่มที่เสี่ยงต่อเลือดออกสูงให้หยุดยา 48 ชั่วโมง
• สำหรับผู้ที่มีอัตรากรองน้อยกว่า50 ก็ให้หยุดยา 48 ชั่วโมงก่อนผ่าตัดในผู้ป่วยที่เสี่ยงต่อเลือดออกต่ำ สำหรับผู้ที่เสี่ยงต่อเลือดออกสูงจะต้องหยุดยา 72-96 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด

 

สอบถามเพิ่มเติม

https://www.nhs.uk/medicines/apixaban/