การรับประทานอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำ (Low Carbohydrate Diet) อาจมีผลกระทบต่อการทำงานของไต โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับไตมาก่อน เนื่องจากอาหารประเภทนี้มักเพิ่มการบริโภคโปรตีนและไขมัน ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อระบบการขับถ่ายและการกรองของไต

1. การเพิ่มภาระให้กับไต

การบริโภคโปรตีนในปริมาณที่มากขึ้นเป็นสิ่งที่พบได้บ่อยในอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำ เนื่องจากโปรตีนถูกใช้แทนคาร์โบไฮเดรตเพื่อให้พลังงานและรักษามวลกล้ามเนื้อ แต่เมื่อปริมาณโปรตีนสูงขึ้น ไตต้องทำงานหนักขึ้นในการกำจัด ยูเรีย (Urea) ซึ่งเป็นผลพลอยได้จากการเผาผลาญโปรตีน หากไตมีปัญหามาก่อน การทำงานหนักของไตอาจทำให้ไตเสื่อมลงเร็วขึ้น
สำหรับผู้ที่มีไตเสื่อมอยู่แล้ว การรับประทานโปรตีนมากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อ ภาวะไตล้มเหลว ได้ เนื่องจากความสามารถในการกำจัดของเสียของไตลดลง

2. ความเสี่ยงของนิ่วในไต (Kidney Stones)

การรับประทานอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำและโปรตีนสูงอาจเพิ่มโอกาสการเกิด นิ่วในไต โดยเฉพาะในผู้ที่บริโภคโปรตีนจากสัตว์มาก การเพิ่มแคลเซียมที่ถูกขับออกทางปัสสาวะและการขาดสมดุลของกรด-ด่างในร่างกาย อาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดนิ่วได้
นอกจากนี้ อาหารที่มีโปรตีนสูงยังอาจทำให้ระดับ กรดยูริก (Uric acid) สูงขึ้น ซึ่งเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดนิ่ว

3. การสูญเสียแคลเซียม

มีการวิจัยบางส่วนที่ชี้ว่าอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำ โดยเฉพาะอาหารที่มีโปรตีนสูง อาจทำให้ร่างกายขับแคลเซียมออกมาทางปัสสาวะมากขึ้น ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของ โรคกระดูกพรุน และเพิ่มโอกาสการเกิดนิ่วในไตได้ในระยะยาว

4. การขาดสมดุลของอิเล็กโทรไลต์

การสูญเสียอิเล็กโทรไลต์ เช่น โซเดียมและโพแทสเซียม อาจเกิดขึ้นเมื่อร่างกายเข้าสู่ภาวะคีโตซิสและขับน้ำออกจากร่างกายมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความดันโลหิตและการทำงานของไตได้ หากไม่ได้รับการชดเชยเกลือแร่ที่สูญเสียไปอย่างเพียงพอ

วิธีป้องกันผลกระทบต่อไต:

ผู้ที่มีปัญหาไตอยู่แล้วควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการก่อนเริ่มอาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำ
การดื่มน้ำในปริมาณที่มากเพียงพอเป็นสิ่งสำคัญเพื่อลดความเสี่ยงของนิ่วในไตและช่วยให้ไตทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ลดการบริโภคโปรตีนจากสัตว์ที่มีไขมันอิ่มตัวสูง และหันมาเลือกโปรตีนจากพืชหรือแหล่งโปรตีนที่ดีต่อสุขภาพมากขึ้น เช่น ปลาหรือไขมันจากพืช

สรุป:

อาหารคาร์โบไฮเดรตต่ำอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของไต โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับไตมาก่อน การรับโปรตีนมากเกินไปสามารถเพิ่มภาระให้ไตและเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดนิ่วในไต ควรมีการดูแลการบริโภคโปรตีนและน้ำอย่างเหมาะสมเพื่อป้องกันผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ต่อไต

ทบทวนวันที่

โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว