การติดเชื้อ Cryptococcal Disease


เชื้อ Cryptococcus เป็นเชื้อราที่พบในดิน และมูลนก การติดเชื้อจะพบในผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันลดลงเช่นผู้ป่วยโรคเอดส์ การใช้ยา steroid มะเร็งเชื้อเมื่อเข้าสู่ร่างการจะไปอยู่ที่ปอดถ้าภูมิคุ้มกันของร่างกายปกติก็จะทำลายเชื้อนั้น แต่ถ้าภูมิไม่ดีเชื้ออาจจะอยู่ที่ปอดหรือแพร่กระจายไปทั่วร่างกาย เชื้อนี้ชอบสมองผู้ป่วยโรคเอดส์จะมีการติดเชื้อที่สมองมากที่สุด

อาการของโรคติดเชื้อราขึ้นสมอง


ผิวหนังติดเชื้อรา

ตุ่มที่ผิวหนังที่เกิดเชื้อนี้

การตรวจเชื้อรา

อาการเยื่อหุ้มสมองอักเสบเป็นอาการที่พบบ่อยที่สุด ผู้ป่วยจะมีอาการปวดศีรษะ มีไข้ ปวดตามตัว อ่อนเพลีย คลื่นไส้เบื่ออาหาร ซึมลง อาจจะมีอาการชัก ในรายที่เป็นมากอาจจะมีอาการปอดบวม และเชื้ออาจจะลุกลามไปอวัยวะอื่น เช่นปอด ผิวหนัง อาจจะมีต่อมน้ำเหลืองโต อาจจะมีผื่นที่ผิวหนัง

การตรวจวินิจฉัยโรคติดเชื้อราขึ้นสมอง

ตรวจหาcryptococcal antigen (CRAG) ในเลือด, น้ำไขสันหลัง cerebral spinal fluid (CSF), ย้อมหาเชื้อในน้ำไขสันหลัง ตรวจ x-ray ปอด ผู้ป่วยที่ชักและซึมให้ตรวจ CT scan

การรักษาโรคติดเชื้อราขึ้นสมอง

ให้ยา Fluconazole ชนิดกินหรือฉีด. Amphotericin-B และ 5-flucytosine (5-FC) แล้วตามด้วย Fluconazole

การป้องกันการรับเชื้อ

ยังไม่มีหลักฐานยืนยันว่าอุจาระนกพิราบจะนำเชื้อ cryptococcus

การให้ยาป้องกันปฐมภูมิ

  • เมื่อระดับเซลล์ CD4ต่ำกว่าl < 50 หรือน้อยกว่า 5% 
  • ไม่แนะนำให้ตรวจหา Cryptococcal antigen เป็นประจำ เนื่องจากอุบัติการณ์ของโรคนี้ต่ำ
  • ให้แนะนำให้ยาป้องกันการติดเชื้อ Cryptococcus เนื่องจากไม่มีหลักฐานว่าผู้ป่วยจะมีอายุยาวขึ้น  เสี่ยงต่อการดื้อยา เสี่ยงต่อปฏิกิริยาต่อต้านยารักษาโรคเอดส์ยาที่ให้ได้แก่ Fluconazole 100-200mg/day.
  • สำหรับคนท้องไม่ควรที่จะได้รับยาป้องกันการติดเชื้อเนื่องจากอุบัติการณ์ของโรคนี้ต่ำและเสี่ยงต่อพิการแต่กำเนิดของทารก
  • หากจะเป็นต้องให้ยาป้องกันการติดเชื้อในคนท้อง ต้องรีบหยุดยาเมื่อระดับ CD-4 มากกว่า 100


การให้ยาป้องกันทุติยภูมิ(ให้ยาป้องกันหลังจากติดเชื้อ)

  • ผู้ป่วยที่เป็นเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากเชื้อ Cryptococcus จะต้องได้รับยาป้องกันการติดเชื้อไปตลอดชีวิตโดยการให้ยา Fluconazole
  • เมื่อได้รับยาต้านไวรัส HIV และเซลล์ CD-4 มากกว่า 100 เป็นระยะเวลามากว่า6เดือน ก็สามารถหยุดยาป้องกันการติดเชื้อ
  • หากระดับเซลล์ CD-4 ลดต่ำกว่า 100 ก็สามารถให้ Fluconazole

ผลข้างเคียงของยา

Fluconazole Itraconazole : คลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะ ปวดท้อง  .

Amphotericin B:ทำให้ไตเสื่อม โลหิตจาง  ไข้หนาวสั่น ปวดศีรษะ อาเจียน ท้องร่วง ปวดท้อง

Drug Interactions

Fluconazole: ให้หลีกเลี่ยงยาเหล่านี้ Hismanal, Seldane, Warfarin, Rifampin, oral contraceptives,Cimetidine, Dilantin,Hydrochlorothiazide, and Sulfonylureas.

 Amphotericin B: หลีกเลี่ยงยา steroids, ยารักษามะเร็ง antineoplastics

 Flucytosine, ต้องตรวจเลือด การทำงานของไต