เมลาโทนิน: ทางออกสำหรับการนอนหลับตามธรรมชาติของคุณี

เมลาโทนินคืออะไร?

เมลาโทนิน (Melatonin) เป็นฮอร์โมนที่ร่างกายผลิตขึ้นเองตามธรรมชาติจากต่อมไพเนียล (Pineal Gland) ในสมอง ทําหน้าที่ควบคุมนาฬิกาชีวภาพ (Biological Clock) และช่วยส่งสัญญาณให้ร่างกายรู้ว่าเมื่อใดควรนอนและตื่น นอกจากนี้ เมลาโทนินยังสามารถสังเคราะห์เป็นอาหารเสริมเพื่อช่วยในการนอนหลับและรักษาภาวะนอนไม่หลับ (Insomnia)

เมลาโทนินทำงานอย่างไร?

การหลั่งเมลาโทนินขึ้นอยู่กับแสงสว่างและความมืด:

ตอนกลางวัน: ระดับเมลาโทนินจะลดลง ทำให้เราตื่นตัว
ตอนกลางคืน: ระดับเมลาโทนินจะเพิ่มขึ้น ทำให้ร่างกายรู้สึกง่วงและเตรียมตัวเข้าสู่การนอนหลับ

แสงสีฟ้าจากหน้าจออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์และคอมพิวเตอร์ อาจรบกวนการหลั่งเมลาโทนิน ทำให้เกิดปัญหาการนอนหลับ

ประโยชน์ของเมลาโทนิน

✅ ช่วยให้นอนหลับดีขึ้น – ลดระยะเวลาการนอนหลับและช่วยให้หลับสนิท

✅ รักษาภาวะเจ็ตแล็ก (Jet Lag) – ช่วยปรับนาฬิกาชีวภาพเมื่อเดินทางข้ามโซนเวลา

✅ บรรเทาอาการนอนไม่หลับ (Insomnia) – มีประโยชน์สําหรับผู้ที่มีปัญหาหลับยาก

✅ ช่วยผู้ที่ทํางานเป็นกะ (Shift Workers) – ปรับเวลานอนให้เหมาะสมกับตารางงาน

✅ อาจช่วยต้านอนุมูลอิสระ – มีคุณสมบัติช่วยลดการอักเสบและเสริมภูมิคุ้มกัน

เมลาโทนินในอาหาร

แม้ว่าร่างกายจะผลิตเมลาโทนินได้เอง แต่บางอาหารก็สามารถช่วยเพิ่มระดับเมลาโทนินได้ เช่น:

เชอร์รี่
กล้วย
อัลมอนด์ และวอลนัท
นม
ข้าวโอ๊ต

เมลาโทนินแบบอาหารเสริม: ควรใช้หรือไม่?

เมลาโทนินแบบอาหารเสริมมีจำหน่ายในรูปแบบเม็ด แคปซูล และน้ำ ปริมาณที่แนะนำมักอยู่ที่ 0.5-5 มิลลิกรัม และควรรับประทานก่อนนอน 30-60 นาที อย่างไรก็ตาม ไม่ควรใช้ในระยะยาวโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์

ผลข้างเคียงและข้อควรระวัง

🔸 อาการง่วงนอนตอนกลางวัน

🔸 ปวดศีรษะหรือเวียนศีรษะ

🔸 อารมณ์แปรปรวน

🔸 อาจรบกวนฮอร์โมนในร่างกาย โดยเฉพาะในเด็กและสตรีมีครรภ์

สรุป

เมลาโทนินเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ช่วยควบคุมวงจรการนอนหลับ อาหารเสริมเมลาโทนินอาจเป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่มีปัญหานอนไม่หลับหรือเจ็ตแล็ก แต่ควรใช้อย่างระมัดระวังและภายใต้คำแนะนำของแพทย์

ทบทวนวันที่

โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว