หน้าหลัก | สุขภาพดี | สุภาพสตรี | การแปลผลเลือด | โรคต่างๆ | วัคซีน | อาหารเพื่อสุขภาพ
โรคเหงือกอักเสบ: ทำความรู้จัก วิธีรักษา และแนวทางป้องกัน
โรคเหงือกอักเสบ (Gingivitis)
เป็นภาวะเริ่มต้นของโรคปริทันต์ ซึ่งเกิดจากการสะสมของคราบจุลินทรีย์ (พลัค) บนพื้นผิวฟันและร่องเหงือก หากไม่ได้รับการดูแลรักษาที่เหมาะสม โรคเหงือกอักเสบอาจพัฒนาไปสู่โรคปริทันต์อักเสบรุนแรง ซึ่งสามารถนำไปสู่การสูญเสียฟันในอนาคตได้ บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจเกี่ยวกับสาเหตุ อาการ แนวทางการรักษา และวิธีการป้องกันโรคเหงือกอักเสบอย่างถูกวิธี
1. โรคเหงือกอักเสบคืออะไร?
เหงือกอักเสบคือการอักเสบของเนื้อเยื่อเหงือกที่เกิดขึ้นเมื่อแบคทีเรียในคราบพลัคปล่อยสารพิษออกมา ทำให้เหงือกเกิดการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน โดยในระยะเริ่มแรก อาการอักเสบจะปรากฏเป็นเหงือกบวม แดง และอาจมีเลือดออกขณะแปรงฟัน เมื่อไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง โรคเหงือกอักเสบอาจพัฒนาเป็นโรคปริทันต์อักเสบรุนแรง ซึ่งมีผลต่อกระดูกที่ยึดฟันไว้
2. สาเหตุและปัจจัยเสี่ยง
สาเหตุหลัก
- คราบจุลินทรีย์ (พลัค): เป็นสาเหตุหลักที่เกิดจากการแปรงฟันและการใช้ไหมขัดฟันไม่เพียงพอ เมื่อพลัคสะสมเป็นเวลานาน จะทำให้เกิดหินปูนและกระตุ้นให้เหงือกอักเสบ
- หินปูน:คราบพลัคที่แข็งตัวเป็นหินปูนบนฟันและร่องเหงือก ส่งผลให้เหงือกระคายเคืองและอักเสบ
ปัจจัยเสี่ยงร่วม
- การดูแลสุขภาพช่องปากไม่ดี การดูแลช่องปาก
- การสูบบุหรี่หรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีนิโคติน การสูบบุหรี่
- โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน หรือความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน
- ช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เช่น วัยรุ่น, ผู้หญิงตั้งครรภ์ หรือวัยทอง
- ฟันเกหรือการจัดฟันที่อาจทำให้การทำความสะอาดช่องปากทำได้ยากขึ้น
- โรคเบาหวาน ข้ออักเสบ
- ฟันผิดรูป
- ผลข้างเคียงจากยา เช่นยารักาาซึมเศร้า ยาลดความดันโลหิต
3. อาการที่พบในโรคเหงือกอักเสบ
เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นโรคเหงือกอักเสบ
อาการดังต่อไปนี้เป็นอาการของโรคเหงือกอักเสบ
4. วิธีการรักษาโรคเหงือกอักเสบ
การรักษาเบื้องต้น (ในระยะเริ่มแรก)
- การดูแลช่องปากที่บ้าน:
- แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง โดยใช้แปรงสีฟันที่มีขนนุ่มและเปลี่ยนแปรงทุก 3-4 เดือน
- ใช้ไหมขัดฟันทุกวัน เพื่อกำจัดเศษอาหารและคราบจุลินทรีย์ในซอกฟัน
- ใช้น้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์ช่วยลดแบคทีเรีย
การทำความสะอาดโดยทันตแพทย์:
- การขูดหินปูน (Scaling) และเกลารากฟัน (Root Planing) เป็นการกำจัดคราบพลัคและหินปูนที่ไม่สามารถขจัดได้ด้วยการดูแลที่บ้าน
การรักษาในกรณีที่รุนแรง
- การรักษาด้วยยา: ทันตแพทย์อาจสั่งยาปฏิชีวนะในกรณีที่มีการติดเชื้อรุนแรง
- การผ่าตัดหรือศัลยกรรมเหงือก: ในกรณีที่โรคได้พัฒนาไปสู่ขั้นตอนที่มีการทำลายเนื้อเยื่อและกระดูกรองรับฟัน อาจจำเป็นต้องใช้วิธีการศัลยกรรม เช่น การปลูกถ่ายเหงือกเพื่อฟื้นฟูเนื้อเยื่อ หรือการทำศัลยกรรมตกแต่งเหงือกเพื่อความสวยงาม
5. แนวทางการป้องกันโรคเหงือกอักเสบ
ดูแลสุขอนามัยช่องปากอย่างสม่ำเสมอ:
- แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง หลังอาหารและก่อนนอน
- ใช้ไหมขัดฟันทุกวัน
- เข้าพบทันตแพทย์: ควรเข้าพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากและรับการทำความสะอาด (ขูดหินปูน) อย่างน้อยปีละ 1-2 ครั้ง
- เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม: เลือกใช้แปรงสีฟันที่มีขนนุ่มและยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์
- ใช้น้ำยาบ้วนปากที่ช่วยลดการสะสมของแบคทีเรีย
- ลดหรือเลิกสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสเกิดโรคเหงือกอักเสบและโรคปริทันต์
- ดูแลอาหาร: รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลสูง ซึ่งเป็นอาหารหลักของแบคทีเรียในช่องปาก
6. สรุป
โรคเหงือกอักเสบเป็นภาวะที่พบได้บ่อยในประชาชนและหากไม่ได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี อาจพัฒนาไปสู่โรคปริทันต์อักเสบรุนแรง ซึ่งสามารถนำไปสู่การสูญเสียฟันได้ ดังนั้นการดูแลรักษาและการป้องกันโรคนี้จึงเป็นเรื่องสำคัญ โดยการดูแลสุขอนามัยช่องปากอย่างสม่ำเสมอ แปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกวิธี รวมทั้งเข้าพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากอย่างสม่ำเสมอ สามารถช่วยลดความเสี่ยงและป้องกันโรคเหงือกอักเสบได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากคุณมีข้อสงสัยหรือพบอาการผิดปกติในช่องปาก ควรปรึกษาทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับคำแนะนำและการรักษาที่เหมาะสม หมายเหตุ:
เนื้อหาในบทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ข้อมูลทั่วไปและไม่สามารถทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ได้ หากมีอาการผิดปกติหรือข้อสงสัย ควรปรึกษาทันตแพทย์ทันที
การดูและฟัน | คราบหินปูน | สาเหตุโรคเหงือก | สุขอนามัยช่องปาก | โรคเหงือกอักเสบ | โรคในช่องปาก | โรคเหงือก | เหงือกร่น | ปริทนต์อักเสบ | โรคเหงือกกับหัวใจ | ปากแห้ง | ฟันผุ | การแปรงฟัน | กลิ่นปาก