เหงือกร่นGum recession: ทำความเข้าใจสาเหตุ อาการ และทางเลือกการรักษา

เหงือกร่นเป็นภาวะที่เหงือกบริเวณขอบฟันค่อยๆ ร่นลงไปจนถึงบริเวณรากฟัน ทำให้เนื้อฟันสัมผัสเชื้อแบคทีเรียได้มากขึ้น เกิดคราบหินปูน และมีการเจริญเติบโตของเชื้อโรค หากไม่รักษาก็จะมีการทำลายของกระดูกทำให้ฟันไม่แข็งแรง ฟันดูยาวขึ้นและหลุดร่วงไปทำให้เห็นเนื้อฟันมากขึ้น และอาจมีอาการเสียวฟันตามมาได้ ภาวะนี้เป็นปัญหาที่พบได้บ่อย และมักเกิดขึ้นอย่างช้าๆ โดยไม่รู้ตัว หากไม่ได้รับการดูแลรักษา อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพช่องปากที่รุนแรงกว่าเดิม เช่น ฟันผุ เหงือกอักเสบ หรือฟันโยกได้

เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเป็นเหงือกร่น

ฟันปกติ

รูปที่ 1 เหงือกและฟันปกติ

เหงือกร่น

โดยทั่วไปเหงือกร่นจะเป็นภาวะที่ค่อยๆเป็นโดยที่ไม่มีอาการ เราอาจจะรู้ว่าเหงือกร่นโดยดูจาก

ส่องกระจกดูจะเห็นว่าฟันจะยาวกว่าปกติ และจะเห็นร่องฟันของฟันสองสามซี่ที่ติดกัน(ปกติจะไม่เห็น)
เวลาแปรงฟัน หรือดื่มของร้อนหรือเย็นจะเกิดเสียวฟัน

หากเกิดเหงือกร่นอย่าละเลยรีบหาสาเหตุและแก้ไข

เหงือกร่นเกิดได้จากหลายสาเหตุ

จากการแปรงฟันผิดวิธี ถ้ามาจากการแปรงฟันผิดวิธี คือ ถูไปถูมาในแนวนอน ก็จะทำให้เกิดเหงือกร่นและคอฟันสึกร่วมด้วย (อาจตามมาด้วยอาการเสียวฟัน) ปกติเหงือกที่ร่นจากการแปรงฟันแบบนี้มักเป็นบริเวณฟันเขี้ยว ฟันกรามน้อย และฟันกรามทางด้านกระพุ้งแก้มที่มีการซ้อนทับกันของการถูซ้ำๆ บางรายมีเหงือกและกระดูกบางอยู่แล้วก็ยิ่งร่นได้มาก หากเกิดเพราะสาเหตุนี้ ควรเปลี่ยนวิธีการแปรงฟันเป็นการขยับสั้นๆ อยู่กับที่แล้วปัดขึ้น (หรือลง) หรือใช้วิธีฟอกเป็นวงกลมเล็กๆ ก็จะทำให้การร่นหยุดลงได้ อ่านเรื่องการแปรงฟัน
การแปรงฟันรุนแรง: การแปรงฟันแรงเกินไป หรือใช้แปรงสีฟันที่มีขนแปรงแข็ง อาจทำให้เหงือกร่นได
จากโรคปริทันต์อักเสบ อันเป็นโรคที่มีการอักเสบของเหงือก และมีการทำลายอวัยวะที่อยู่รอบตัวฟัน เช่น กระดูกรอบรากฟัน ก็จะทำให้เกิดเหงือกร่นตามมา เพราะเมื่อกระดูกรอบฟันถูกทำลายจนลดระดับลง เหงือกก็จะร่นตามกระดูกไปด้วย (ตามไปหุ้มกระดูกไว้) อ่านเรื่องเหงือกอักเสบ
การดูฟันไม่ถูกต้อง การแปรงฟันรวมทั้งการขัดไหม และอาจจะไม่ได้พบทัน๖แพทย์ ทำให้เกิดครบหินปูนซึ่งจะทำให้เกิดเหงือกอักเสบ และเกิดเหงือกร่น
พันธุกรรม บางท่านอาจจะมีแนวโน้มที่จะเกิดเหงือกร่น หรือเกิดโรคเหงือก ดังนั้นต้องดูแลฟันให้ดี
จากการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน วัยรุ่น การตั้งครรภ์ วัยทอง วัยเหล่านี้มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนทำให้ฟันเสี่ยงต่อการเป็นเหงือกร่น
การสูบบุหรี่ การสูบบุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญที่ทำให้เกิดเหงือกร่น เนื่องจากสารเคมีในบุหรี่จะทำให้เหงือกอ่อนแอและติดเชื้อได้ง่ายการสูบบุหรี่จะทำให้เกิดคราบที่ฟัน และเกิดเหงือกอักเสบได้ง่าย อ่านเรื่องการสูบบุหรี่
การนอนกัดฟัน พฤติกรรมการกัดฟันหรือนอนกัดฟัน จะทำให้เกิดแรงกดบนฟันและเหงือก ทำให้เหงือกร่นได้การนอนกัดฟันมากจะเป็นสาเหตุให้เหงือกร่น
การจัดฟัน: การจัดฟันที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดแรงกดบนเหงือกและทำให้เหงือกร่นได
โรคบางชนิด: โรคบางชนิด เช่น โรคเบาหวาน อาจทำให้เหงือกอ่อนแอและเกิดเหงือกร่นได้ง่ายขึ้น

อาการของเหงือกร่น

มองเห็นรากฟัน: สังเกตได้ว่าฟันดูยาวขึ้น และเห็นส่วนของรากฟันมากขึ้น
เสียวฟัน: อาจมีอาการเสียวฟัน เมื่อสัมผัสกับความร้อน เย็น หรือของหวาน
เหงือกบวมแดง: เหงือกบริเวณที่ร่นลงไปอาจมีอาการบวมแดง
เลือดออกขณะแปรงฟัน: อาจมีเลือดออกขณะแปรงฟัน หรือใช้ไหมขัดฟัน
กลิ่นปาก: อาจมีกลิ่นปากที่ไม่พึงประสงค์

การรักษาเหงือกร่น

การรักษาเหงือกร่นขึ้นอยู่กับสาเหตุและความรุนแรงของอาการ ในเบื้องต้น ทันตแพทย์อาจแนะนำให้

ขูดหินปูน: เพื่อกำจัดคราบพลัคและหินปูน ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของเหงือกอักเสบ
เกลารากฟัน: เป็นการทำความสะอาดบริเวณรากฟัน เพื่อลดการสะสมของเชื้อโรค
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการแปรงฟัน: แนะนำให้ใช้แปรงสีฟันขนนุ่ม และแปรงฟันอย่างถูกวิธี
รักษาโรคเหงือก: หากมีโรคเหงือกอักเสบ ต้องทำการรักษาโรคเหงือกก่อน
ผ่าตัดเหงือก: ในกรณีที่เหงือกร่นรุนแรง อาจต้องผ่าตัดเหงือก เพื่อนำเนื้อเยื่อเหงือกมาปิดบริเวณที่รากฟัน

การป้องกันเหงือกร่น

การป้องกันดีที่สุดคือการแปรงฟันให้ถูกวิธี การใช้ไหมขัดฟัน และการไปพบทันตแพทย์อย่างสม่ำเสมอ อ่านที่นี่
ดูแลสุขภาพช่องปาก: แปรงฟันอย่างถูกวิธี ใช้ไหมขัดฟัน และบ้วนปากเป็นประจำ
ตรวจสุขภาพฟัน: พบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำทุก 6 เดือน
หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง: ไม่สูบบุหรี่ และหลีกเลี่ยงการกัดฟันหรือนอนกัดฟัน
รักษาสุขภาพ: รักษาสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ เพื่อป้องกันโรคต่างๆ ที่อาจเป็นสาเหตุของเหงือกร่น
รับประทานอาหารสุขภาพ หลีกเลี่ยงน้ำตาล อ่านที่น

เหงือกร่นเป็นปัญหาที่สามารถป้องกันและรักษาได้ หากพบความผิดปกติในช่องปาก ควรรีบปรึกษาทันตแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม เพื่อสุขภาพช่องปากที่ดีในระยะยาว

กลับหน้าเดิม