 |
|---|
หน้าหลัก | สุขภาพดี | สุภาพสตรี | การแปลผลเลือด | โรคต่างๆ | วัคซีน
ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก Iron deficiecy anemia
ภาวะโลหิตจางเกิดได้จากหลายสาเหตุโดยที่พบบ่อยที่สุดคือโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก หมายถึงธาตุเหล็กที่อยู่ในรูปแร่ธาตุซึ่งเป็นส่วนประกอบในเซลล์ต่างๆของร่างกาย เราจะได้รับธาตุเหล็กจากอาหารเป็นหลัก โดยอาหารที่พบธาตุเหล็กมากได้แก่ เนื้อสัตว์เนื้อแดง เครื่องในสัตว์ เช่น ตับ นอกจากนี้ ยังพบธาตุเหล็กได้ในผักใบเขียวและธัญพืช แต่ธาตุเหล็กในอาหารประเภทหลังนี้จะถูกดูดซึมได้ไม่ดีเท่าธาตุเหล็กจากอาหารพวกเนื้อสัตว์ และอาจมีสารยับยั้งการดูดซึมธาตุเหล็กได้ด้วย อาหารและเครื่องดื่มบางประเภทอาจมีผลยับยั้งการดูดซึมธาตุเหล็กได้ เช่น ชา กาแฟ ผู้ที่รับประทานยาเสริมแคลเซียมก็อาจไปรบกวนการดูดซึมธาตุเหล็กหากรับประทานพร้อมกัน ส่วนอาหารที่วิตามินซีสูง เช่น ผลไม้รสเปรี้ยว พบว่าช่วยการดูดซึมธาตุเหล็กให้ดีขึ้นได้บ้าง
เมื่อรับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กแล้ว จะเกิดการดูดซึมธาตุเหล็กต่อ โดยอาศัยความเป็นกรดในกระเพาะอาหารช่วย การดูดซึมจะเกิดที่ลำไส้เล็กส่วนต้น หลังจากนั้นจะมีโปรตีนส่งธาตุเหล็กไปตามเซลล์ต่างๆ และไปเป็นส่วนประกอบของเอนไซม์ โดยกว่าสองในสามของธาตุเหล็กในร่างกายจะอยู่ในเม็ดเลือดแดงในส่วนที่เรียกว่า “ฮีม” ซึ่งจะเป็นส่วนที่ช่วยในการจับกับออกซิเจนและส่งไปให้ส่วนต่างๆของร่างกายนั่นเองส่วนที่เหลือของธาตุเหล็กจะถูกเก็บสะสมไว้ในตับ ม้าม และไขกระดูก
หัวข้อสำหรับเนื้อหา
การขาดธาตุเหล็ก
การขาดธาตุเหล็กเกี่ยวข้องกับการรับประทานอาหารที่ไม่ดี ความผิดปกติของการดูดซึม และการเสียเลือด ดังนั้นผู้ที่ขาดธาตุเหล็กจึงมักมีภาวะขาดสารอาหารอื่นๆ การขาดธาตุเหล็กมักเป็นผลมาจากโรคระบบทางเดินอาหาร และการเสียเลือดที่เกี่ยวข้องกับพยาธิในทางเดินอาหาร ภาวะพร่องและการขาดธาตุเหล็กดำเนินไปหลายระยะ ได้แก่
Iron deficiency anemia(IDA ) ถูกกำหนดให้เป็นระดับฮีโมโกลบินที่ต่ำกว่าค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานสองค่าจากการกระจายค่าเฉลี่ยในประชากรที่มีสุขภาพดี ซึ่งมีเพศ และอายุเท่ากันที่อาศัยอยู่ในระดับความสูงเดียวกัน ที่ระดับน้ำทะเล
ในปี พ.ศ. 2545 องค์การอนามัยโลกกำหนดให้ IDA เป็นหนึ่งใน 10 ปัจจัยเสี่ยงชั้นนำของการเกิดโรคทั่วโลกแม้ว่าการขาดธาตุเหล็กเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของภาวะโลหิตจาง แต่การขาดธาตุอาหารรองอื่นๆ (เช่น โฟเลตและวิตามินบี 12) และปัจจัยอื่นๆ (เช่น การติดเชื้อเรื้อรังและการอักเสบ) อาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจางในรูปแบบต่างๆ
โรคโลหิตจางทำให้การทำงานระบบอื่นแปรปรวน ได้แก่ การรบกวนทางเดินอาหารและการทำงานของการรับรู้ที่บกพร่อง การทำงานของภูมิคุ้มกัน การออกกำลังกายหรือการทำงาน และการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย ในทารกและเด็ก IDA อาจส่งผลให้เกิดความผิดปกติทางจิตและการรับรู้ ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษา อาจนำไปสู่ปัญหาการเรียนรู้ได้ หลักฐานบางอย่างบ่งชี้ว่าผลกระทบของความบกพร่องในวัยเด็กยังคงมีอยู่จนถึงวัยผู้ใหญ่ เนื่องจากการขาดธาตุเหล็กมักมาพร้อมกับการขาดสารอาหารอื่นๆ อาการและอาการแสดงของการขาดธาตุเหล็กจึงแยกได้ยาก
เราขาดธาตุเหล็กเพราะอะไร
สาเหตุของการขาดธาตุเหล็กพบได้หลากหลาย ที่พบบ่อย เช่น
1. รับประทานอาหารที่มีธาตุเหล็กน้อย พบได้บ่อยในเด็กทารกที่รับประทานแต่นมเพียงอย่างเดียว เนื่องจากในนมมีปริมาณธาตุเหล็กเพียงเล็กน้อย ในผู้ใหญ่ การขาดธาตุเหล็กจากการรับประทานน้อยเจอได้ไม่บ่อย
2. การดูดซึมธาตุเหล็กผิดปกติ เป็นสาเหตุที่พบได้ไม่บ่อย อาจเกิดจากการมีกรดในกระเพาะอาหารลดลง เช่น ผู้ที่รับประทานยาลดกรดในกระเพาะอาหารนานๆหรือผู้สูงอายุ ผู้ที่เคยได้รับการผ่าตัดเอากระเพาะอาหารออก ผู้ที่ได้รับการผ่าตัดเอาลำไส้เล็กส่วนต้นออก ผู้ที่มีการอักเสบของลำไส้เล็กส่วนต้นเรื้อรัง เป็นต้น
3. ความต้องการธาตุเหล็กเพิ่มมากขึ้น พบได้บ่อยในผู้ที่ตั้งครรภ์อยู่ หรือมีการให้นมบุตร โดยความต้องการธาตุเหล็กของคนกลุ่มนี้จะมากกว่าคนทั่วไปถึงสามเท่า ในเด็กเล็กที่กำลังเจริญเติบโตก็มีความต้องการธาตุเหล็กเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน
4. สูญเสียธาตุเหล็กมากกว่าปกติ มักเกิดจากการเสียเลือดเรื้อรัง สาเหตุที่พบบ่อย ได้แก่ เลือดประจำเดือนออกมาก และนานกว่าปกติในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ เลือดออกในทางเดินอาหารจากสาเหตุต่างๆ เช่น แผลในกระเพาะอาหารเรื้อรัง เลือดออกในหลอดอาหาร ริดสีดวงทวารหนัก หรือแม้แต่มะเร็งลำไส้ใหญ่ ก็อาจจะมีอาการนำให้ทราบได้จากภาวะขาดธาตุเหล็ก การเสียเลือดจากสาเหตุอื่นๆที่พบไม่บ่อย เช่น จากเม็ดเลือดแดงแตกและเสียเลือดในทางเดินปัสสาวะ เสียเลือดจากระบบทางเดินหายใจ การบริจาคเลือดบ่อยครั้งกว่าที่กำหนดและไม่รับประทานยาเสริมธาตุเหล็กทดแทน เป็นต้น
กลุ่มที่เสี่ยงต่อการขาดธาตุเหล็ก
กลุ่มต่อไปนี้เป็นกลุ่มที่มีแนวโน้มได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอ
1.สตรีมีครรภ์
ในระหว่างตั้งครรภ์ ปริมาณพลาสมา และมวลเซลล์เม็ดเลือดแดงจะขยายตัว เนื่องจากการผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดงของมารดาเพิ่มขึ้นอย่างมาก ผลจากการขยายตัวนี้ และเพื่อตอบสนองความต้องการของทารกในครรภ์และรก ปริมาณธาตุเหล็กที่ผู้หญิงต้องการเพิ่มขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์ การขาดธาตุเหล็กในระหว่างตั้งครรภ์เพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตของมารดาและทารก การคลอดก่อนกำหนด และน้ำหนักแรกเกิดต่ำ
2.ทารกและเด็กเล็ก
ทารก—โดยเฉพาะทารกที่คลอดก่อนกำหนดหรือน้ำหนักแรกเกิดต่ำ หรือมารดามีภาวะขาดธาตุเหล็ก—มีความเสี่ยงต่อการขาดธาตุเหล็กเนื่องจากความต้องการธาตุเหล็กสูง เนื่องจากการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ทารกที่ครบกำหนดมักจะมีธาตุเหล็กสะสมเพียงพอ และต้องการธาตุเหล็กจากแหล่งภายนอกเพียงเล็กน้อยจนกว่าจะอายุ 4 ถึง 6 เดือน อย่างไรก็ตาม ทารกที่ครบกำหนดมีความเสี่ยงที่จะขาดธาตุเหล็กเมื่ออายุ 6 ถึง 9 เดือน เว้นแต่พวกเขาจะได้รับอาหารแข็งในปริมาณที่เพียงพอ ซึ่งอุดมด้วยธาตุเหล็กทางชีวภาพ หรือสูตรเสริมธาตุเหล็ก
3.ผู้หญิงที่มีประจำเดือนออกมาก
สตรีวัยเจริญพันธุ์ที่มีประจำเดือนหรือมีเลือดออกมากผิดปกติระหว่างมีประจำเดือนมีความเสี่ยงสูงที่จะขาดธาตุเหล็ก เชื่อว่าผู้หญิงที่มีประจำเดือนอย่างน้อย 10% เป็นโรคปวดประจำเดือน แต่เปอร์เซ็นต์จะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับเกณฑ์การวินิจฉัยที่ใช้ ผู้หญิงที่มีภาวะหมดประจำเดือนจะสูญเสียธาตุเหล็กต่อรอบเดือนโดยเฉลี่ยมากกว่าผู้หญิงที่มีเลือดออกตามปกติ หลักฐานที่จำกัดบ่งชี้ว่าอาการปวดประจำเดือนอาจเป็นสาเหตุของโรค IDA ประมาณ 33% ถึง 41% ในสตรีวัยเจริญพันธุ์
4.ผู้บริจาคโลหิตเป็นประจำ
ผู้บริจาคโลหิตเป็นประจำมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นจากการขาดธาตุเหล็กในสหรัฐอเมริกา ผู้ใหญ่อาจบริจาคโลหิตได้บ่อยทุก 8 สัปดาห์ ซึ่งอาจทำให้ธาตุเหล็กหมดไป ประมาณ 25%–35% ของผู้บริจาคโลหิตเป็นประจำจะเกิดภาวะขาดธาตุเหล็ก ในการศึกษาผู้บริจาคโลหิต 2,425 คน ผู้ชายที่บริจาคโลหิตอย่างน้อย 3 คน และผู้หญิงที่บริจาคโลหิตครบส่วนอย่างน้อย 2 ครั้งในปีที่แล้ว มีแนวโน้มที่จะมีธาตุเหล็กสะสมมากกว่าผู้บริจาคครั้งแรกถึง 5 เท่า การทดลองทางคลินิกของการเสริมธาตุเหล็กพบว่าผู้ใหญ่ 215 คนที่บริจาคเลือดหนึ่งหน่วยภายใน 3-8 วันที่ผ่านมา สุ่มให้รับธาตุเหล็กเสริม (ธาตุเหล็ก 37.5 มก./วัน จากเฟอร์รัสกลูโคเนต) เป็นเวลา 24 สัปดาห์ หายเป็นปกติ ฮีโมโกลบินและธาตุเหล็กน้อยกว่าครึ่งหนึ่งของผู้ที่ไม่ได้รับอาหารเสริม หากไม่มีการเสริมธาตุเหล็ก ผู้บริจาค 2 ใน 3 ไม่ได้รับธาตุเหล็กที่สูญเสียไป แม้จะผ่านไป 24 สัปดาห์แล้วก็ตาม
5.ผู้ที่เป็นมะเร็ง
ผู้ป่วยมะเร็งลำไส้มากถึง 60% มีภาวะขาดธาตุเหล็กในการวินิจฉัย อาจเป็นเพราะการเสียเลือดเรื้อรังความชุกของการขาดธาตุเหล็กในผู้ป่วยมะเร็งชนิดอื่นมีตั้งแต่ 29% ถึง 46% สาเหตุหลักของการขาดธาตุเหล็กในผู้ที่เป็นมะเร็งคือโรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรัง (จะกล่าวถึงในหัวข้อธาตุเหล็กและสุขภาพด้านล่าง) และโรคโลหิตจางที่เกิดจากเคมีบำบัด อย่างไรก็ตาม การสูญเสียเลือดเรื้อรังและการขาดสารอาหารอื่นๆ (เช่น อาการเบื่ออาหารที่เกิดจากมะเร็ง) อาจทำให้การขาดธาตุเหล็กรุนแรงขึ้นในประชากรกลุ่มนี้
6.ผู้ที่มีความผิดปกติของระบบทางเดินอาหารหรือเคยผ่าตัดทางเดินอาหาร
ผู้ที่มีความผิดปกติของระบบทางเดินอาหารบางอย่าง (เช่น โรค celiac, ulcerative colitis และ Crohn's disease) หรือผู้ที่ผ่านขั้นตอนการผ่าตัดทางเดินอาหารบางอย่าง (เช่น gastrectomy หรือ intestinal resection) มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นต่อการขาดธาตุเหล็กเนื่องจากความผิดปกติหรือการผ่าตัดของพวกเขาต้องมีการจำกัดอาหารหรือ ส่งผลให้เกิดการดูดซึมธาตุเหล็กหรือการสูญเสียเลือดในทางเดินอาหาร การรวมกันของการบริโภคธาตุเหล็กต่ำและการสูญเสียธาตุเหล็กสูงสามารถนำไปสู่สมดุลของธาตุเหล็กที่เป็นลบ ลดการผลิตฮีโมโกลบิน หรือ microcytic, hypochromic anemia
7.โรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรัง
ประมาณ 60% ของผู้ป่วยที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวเรื้อรังมีภาวะขาดธาตุเหล็ก และ 17% มี IDA ซึ่งอาจเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงสูงต่อการเสียชีวิตในประชากรกลุ่มนี้ สาเหตุที่เป็นไปได้ของการขาดธาตุเหล็กในผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว ได้แก่ ภาวะโภชนาการต่ำ การดูดซึมธาตุเหล็กบกพร่อง การสะสมธาตุเหล็กบกพร่อง หัวใจแคชเซีย และการใช้ยาแอสไพรินและยาต้านการแข็งตัวของเลือดในช่องปาก ซึ่งอาจส่งผลให้มีการสูญเสียเลือดบางส่วนในทางเดินอาหาร
จะเกิดอาการอย่างไรเมื่อขาดธาตุเหล็ก
ผู้ที่ขาดธาตุเหล็กในระยะแรกอาจยังไม่มีอาการใดๆ เนื่องจากมีธาตุเหล็กที่เก็บสะสมสำรองอยู่ ต่อเมื่อการขาดธาตุเหล็กนั้นเป็นมากขึ้นจึงค่อยๆเริ่มเกิดอาการ อาการอาจเป็นแบบไม่จำเพาะ เช่น รู้สึกหงุดหงิด ความคิดความอ่านไม่แจ่มใส นอนไม่หลับ อาการที่เกิดได้บ่อย และทำให้แพทย์วินิจฉัยภาวะขาดธาตุเหล็กได้นั้นมักเกิดจากอาการทางระบบเลือด ได้แก่การเกิดภาวะโลหิตจางนั่นเอง อาการของภาวะโลหิตจาง ได้แก่ อ่อนเพลีย เหนื่อยง่ายมากขึ้นเวลาออกแรง หรือหากเป็นมากอาจมีอาการเหนื่อยเวลาอยู่เฉยๆ มีอาการเวียนศีรษะ หมดสติ ใจสั่น หัวใจล้มเหลว ผู้ป่วยบางรายอาจมีคนทักว่าดูซีดลง กินอาหารรสเผ็ดแล้วแสบลิ้นเนื่องจากมีลิ้นเลี่ยน ในรายที่เป็นมานานๆอาจมีเล็บผิดรูปโดยงอเป็นรูปช้อน
มีอาการหลายอย่างที่อาจเกิดขึ้นกับโรคโลหิตจางทุกประเภท พวกเขาคือ:
ใครมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กมากที่สุด?
ทุกคนสามารถเป็นโรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กได้ แม้ว่ากลุ่มต่อไปนี้จะมีความเสี่ยงสูงกว่า:
คุณจะรู้ได้อย่างไรว่าคุณขาดธาตุเหล็ก
ผู้คนมักไม่รู้ว่าตนเองเป็นโรคโลหิตจางจนกว่าจะมีอาการหรืออาการแสดง เช่น ซีดหรือ 'ซีดเซียว' เหนื่อยล้า หรือมีปัญหาในการออกกำลังกาย"หากคุณมีธาตุเหล็กต่ำ คุณยังอาจ:
จะวินิจฉัยภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
โดยทั่วไปแพทย์จะวินิจฉัยภาวะนี้จะการซักถามประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียดก่อน จากนั้นจึงส่งตรวจเลือดเพื่อดูเม็ดเลือดสมบูรญ์, ปริมาณธาตุเหล็กในร่างกาย, และปริมาณธาตุเหล็กสะสม ในสถานที่ที่การตรวจทำได้ไม่สมบูรณ์ อาจใช้การให้การรักษาด้วยยาธาตุเหล็กและตรวจติดตามว่าตอบสนองดีหรือไม หากตอบสนองดีก็น่าจะเป็นโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กจริง แต่หากไม่ดีขึ้นก็ควรนึกถึงภาวะโลหิตจางจากสาเหตุอื่น
การรักษาภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก
การรักษาขึ้นกับความเร่งด่วนของอาการ หากมีภาวะโลหิตจางรุนแรงมากหรือเป็นในผู้สูงอายุก็ควรได้รับการรักษาตัวในโรงพยาบาล
เหล็กและสุขภาพ
ส่วนนี้เน้นที่บทบาทของธาตุเหล็กใน IDA ในสตรีมีครรภ์ ทารก และเด็กวัยเตาะแตะ ตลอดจนโรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรัง
IDA ในหญิงตั้งครรภ์
การได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอในระหว่างตั้งครรภ์จะเพิ่มความเสี่ยงต่อ IDA ของผู้หญิง การบริโภคที่ต่ำยังเพิ่มความเสี่ยงของทารกที่จะมีน้ำหนักแรกเกิดต่ำ คลอดก่อนกำหนด มีธาตุเหล็กสะสมน้อย และพัฒนาการทางความคิดและพฤติกรรมบกพร่อง
การวิเคราะห์ข้อมูลสรุปได้ว่า
ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) แนะนำว่า
แนวทางการบริโภคอาหารสำหรับชาวอเมริกันแนะนำให้สตรีที่ตั้งครรภ์รับประทานธาตุเหล็กเสริมตามคำแนะนำของสูติแพทย์ หรือผู้ให้บริการด้านสุขภาพอื่นๆ เสริมว่าการบริโภคธาตุเหล็กในปริมาณต่ำเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขสำหรับสตรีมีครรภ์
IOM ตั้งข้อสังเกตว่าเนื่องจากค่ามัธยฐานของการบริโภคธาตุเหล็กในอาหารของหญิงตั้งครรภ์นั้นต่ำกว่า EAR มาก สตรีมีครรภ์จึงจำเป็นต้องได้รับธาตุเหล็กเสริม
IDA ในทารกและเด็กเล็ก
ประมาณ 12% ของทารกอายุ 6 ถึง 11 เดือนในสหรัฐอเมริกาได้รับธาตุเหล็กไม่เพียงพอ และ 8% ของเด็กวัยหัดเดินมีภาวะขาดธาตุเหล็ก ความชุกของ IDA ในเด็กวัยหัดเดินของสหรัฐอเมริกาอายุ 12 ถึง 35 เดือนมีตั้งแต่ 0.9% ถึง 4.4% ขึ้นอยู่กับเชื้อชาติ ชาติพันธุ์ และสถานะทางเศรษฐกิจและสังคม ทารกที่ครบกำหนดมักจะมีธาตุเหล็กสะสมไว้อย่างเพียงพอในช่วง 4 ถึง 6 เดือนแรก แต่ความเสี่ยงของการขาดธาตุเหล็กในทารกน้ำหนักแรกเกิดต่ำ และทารกที่คลอดก่อนกำหนดจะเริ่มตั้งแต่แรกเกิดเนื่องจากมีธาตุเหล็กสะสมน้อย
IDA ในวัยทารกสามารถนำไปสู่ผลกระทบด้านการรับรู้และจิตใจที่ไม่พึงประสงค์ รวมถึงความสนใจที่ล่าช้าและการแยกตัวจากสังคม ผลเสียเหล่านี้บางอย่างอาจเปลี่ยนกลับไม่ได้ นอกจากนี้ IDA ยังมีความสัมพันธ์กับความเข้มข้นของตะกั่วในเลือดที่สูงขึ้น ซึ่งสามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นพิษต่อระบบประสาท
การเสริมอาหารที่มีธาตุเหล็ก 12.5 มก. ถึง 30 มก. เป็นเฟอร์รัสฟูมาเรตและธาตุอาหารรองอื่นๆ 4 ถึง 14 ชนิดสำหรับ 2 ถึง 12 คน เดือนลดอัตราโลหิตจางลง 31% และการขาดธาตุเหล็ก 51% เมื่อเทียบกับการไม่แทรกแซงหรือยาหลอก แต่ไม่มีผลต่อการวัดการเจริญเติบโต
IDA ในทารกและเด็กเล็ก: CDC แนะนำให้ทารกอายุน้อยกว่า 12 เดือน ที่ไม่ได้กินนมแม่อย่างเดียวหรือส่วนใหญ่ดื่มนมผงเสริมธาตุเหล็กสำหรับทารก
โรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรัง
โรคที่มีการอักเสบ ติดเชื้อ และเนื้องอกบางชนิด (เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคลำไส้อักเสบ และมะเร็งเม็ดเลือด) สามารถทำให้เกิดโรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรัง หรือที่เรียกว่าโรคโลหิตจางจากการอักเสบ โรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรังเป็นโรคโลหิตจางที่พบมากเป็นอันดับสองรองจาก IDA ในคนที่เป็นโรคโลหิตจางจากโรคเรื้อรัง ไซโตไคน์ที่อักเสบจะไปควบคุมฮอร์โมนเฮปซิดิน เป็นผลให้สภาวะสมดุลของธาตุเหล็กหยุดชะงักและธาตุเหล็กถูกเปลี่ยนจากการไหลเวียนไปยังสถานที่จัดเก็บ ซึ่งจำกัดปริมาณธาตุเหล็กที่มีอยู่สำหรับการสร้างเม็ดเลือดแดง
ภาวะโลหิตจางจากโรคเรื้อรังมักไม่รุนแรงถึงปานกลาง (ระดับฮีโมโกลบิน 8 ถึง 9.5 กรัม/เดซิลิตร) และสัมพันธ์กับจำนวนเม็ดเลือดแดงต่ำและการสร้างเม็ดเลือดแดงลดลง ภาวะนี้วินิจฉัยได้ยากเพราะแม้ว่าระดับเฟอร์ริตินในเลือดต่ำจะบ่งชี้ถึงการขาดธาตุเหล็ก แต่ระดับเหล่านี้มีแนวโน้มที่จะสูงขึ้นในผู้ป่วยที่ติดเชื้อหรือมีการอักเสบ
ผลกระทบทางคลินิกของการขาดธาตุเหล็กในผู้ที่เป็นโรคเรื้อรังนั้นไม่ชัดเจน
ความเสี่ยงต่อสุขภาพจากการได้รับธาตุเหล็กมากเกินไป
ผู้ใหญ่ที่มีการทำงานของลำไส้ปกติมีความเสี่ยงน้อยมากที่จะมีธาตุเหล็กเกินจากแหล่งธาตุเหล็กในอาหาร อย่างไรก็ตาม การบริโภคธาตุเหล็กอย่างเฉียบพลันมากกว่า 20 มก./กก. จากอาหารเสริมหรือยาอาจทำให้กระเพาะปั่นป่วน ท้องผูก คลื่นไส้ ปวดท้อง อาเจียน และเป็นลม โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากไม่ได้รับประทานอาหารในเวลาเดียวกัน การรับประทานอาหารเสริมที่มีธาตุเหล็ก 25 มก. ขึ้นไปสามารถลดการดูดซึมสังกะสีและความเข้มข้นของสังกะสีในพลาสมาได้ ในกรณีที่รุนแรง (เช่น กินครั้งเดียว 60 มก./กก.) การให้ธาตุเหล็กเกินขนาดอาจทำให้อวัยวะหลายระบบล้มเหลว โคม่า ชัก และถึงขั้นเสียชีวิตได้
ระหว่างปี พ.ศ. 2526 ถึง พ.ศ. 2543 เด็กในสหรัฐอเมริกาอย่างน้อย 43 คนเสียชีวิตจากการรับประทานอาหารเสริมที่มีธาตุเหล็กในปริมาณสูง (ธาตุเหล็ก 36–443 มก./น้ำหนักตัว กก.) การกลืนกินอาหารเสริมธาตุเหล็กโดยไม่ได้ตั้งใจทำให้ประมาณหนึ่งในสามของการเสียชีวิตจากการเป็นพิษในเด็กที่รายงานในสหรัฐอเมริการะหว่างปี 2526 ถึง 2534
Hemochromatosis
ซึ่งเป็นโรคที่เกิดจากการกลายพันธุ์ของยีน hemochromatosis (HFE) มีความเกี่ยวข้องกับการสะสมธาตุเหล็กในร่างกายมากเกินไป คนผิวขาวประมาณ 1 ใน 10 คนมีการกลายพันธุ์ของ HFE (C282Y) ที่พบมากที่สุด แต่มีเพียง 4.4 คนต่อคน 1,000 คนเท่านั้นที่เป็นโฮโมไซกัสสำหรับการกลายพันธุ์และมีฮีโมโครมาโตซิส ภาวะนี้พบได้น้อยกว่าในกลุ่มชาติพันธุ์อื่น หากไม่มีการรักษาด้วยการคีเลชั่นเป็นระยะหรือการตัดเม็ดเลือด ผู้ที่มีภาวะฮีโมโครมาโตซิสจากกรรมพันธุ์มักจะมีอาการแสดงของธาตุเหล็กเป็นพิษในช่วงอายุ 30 ปีผลกระทบเหล่านี้อาจรวมถึงโรคตับแข็ง มะเร็งเซลล์ตับ โรคหัวใจ และการทำงานของตับอ่อนบกพร่อง American Association for the Study of Liver Diseases แนะนำว่าการรักษา hemochromatosis รวมถึงการหลีกเลี่ยงการเสริมธาตุเหล็กและวิตามินซี [30]
FNB ได้กำหนด ULs สำหรับธาตุเหล็กจากอาหารและอาหารเสริมโดยพิจารณาจากปริมาณธาตุเหล็กที่เกี่ยวข้องกับผลต่อระบบทางเดินอาหารหลังจากได้รับเกลือเหล็กเสริม (ดูตารางที่ 3) ULs ใช้กับทารก เด็ก และผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพแข็งแรง แพทย์บางครั้งกำหนดการบริโภคที่สูงกว่า UL เช่น เมื่อผู้ที่มี IDA ต้องการปริมาณที่สูงกว่าเพื่อเติมธาตุเหล็กที่สะสมไว้ [5]
| อายุ | ชาย | หญิง | การตั้งครรภ์ | การให้นมบุตร |
|---|---|---|---|---|
| แรกเกิดถึง 6 เดือน | 40 mg | 40 mg | ||
| 7–12 เดือน | 40 mg | 40 mg | ||
| 1–3 ปี | 40 mg | 40 mg | ||
| 4–8 ปี | 40 mg | 40 mg | ||
| 9–13ปี | 40 mg | 40 mg | ||
| 14–18ปี | 45 mg | 45 mg | 45 mg | 45 mg |
| 19+ ปี | 45 mg | 45 mg | 45 mg | 45 mg |
* นมแม่ สูตรอาหาร และอาหารควรเป็นแหล่งธาตุเหล็กเดียวสำหรับทารก
ปฏิสัมพันธ์กับยา
ธาตุเหล็กสามารถโต้ตอบกับยาบางชนิดได้ และยาบางชนิดอาจส่งผลเสียต่อระดับธาตุเหล็ก มีตัวอย่างบางส่วนด้านล่าง บุคคลที่รับประทานยาเหล่านี้และยาอื่นๆ เป็นประจำควรปรึกษาเกี่ยวกับสถานะธาตุเหล็กของตนกับผู้ให้บริการด้านสุขภาพ
เลโวโดปา levodopa
หลักฐานบางอย่างบ่งชี้ว่าในคนที่มีสุขภาพดี การเสริมธาตุเหล็กจะลดการดูดซึมของเลโวโดปา (พบใน Sinemet® และ Stalevo®) ซึ่งใช้ในการรักษาโรคพาร์กินสันและโรคขาอยู่ไม่สุข ฉลากสำหรับ levodopa เตือนว่าผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีธาตุเหล็กอาจลดปริมาณของ levodopa ที่มีต่อร่างกาย และทำให้ประสิทธิภาพทางคลินิกลดลง
ลีโวไทร็อกซีน Levothyroxine
Levothyroxine (Levothroid®, Levoxyl®, Synthroid®, Tirosint® และ Unithroid®) ใช้เพื่อรักษาภาวะพร่องไทรอยด์ โรคคอพอก และมะเร็งต่อมไทรอยด์ การกลืนกินธาตุเหล็กและ levothyroxine พร้อมกันอาจส่งผลให้ประสิทธิภาพของ levothyroxine ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางคลินิกในผู้ป่วยบางราย ฉลากของผลิตภัณฑ์เหล่านี้ เตือนว่าอาหารเสริมธาตุเหล็กสามารถลดการดูดซึมของยาเม็ด levothyroxine และไม่ควรให้ยา levothyroxine ภายใน 4 ชั่วโมงของอาหารเสริมธาตุเหล็ก
สารยับยั้งโปรตอนปั๊ม Proton pump inhibitors
กรดในกระเพาะอาหารมีบทบาทสำคัญในการดูดซึมธาตุเหล็กที่ไม่ใช่ฮีมจากอาหาร เนื่องจากสารยับยั้งการปั๊มโปรตอน เช่น lansoprazole (Prevacid®) และ omeprazole (Prilosec®) ช่วยลดความเป็นกรดของกระเพาะอาหาร จึงลดการดูดซึมธาตุเหล็กได้ การรักษาด้วยสารยับยั้งโปรตอนปั๊มนานถึง 10 ปีไม่เกี่ยวข้องกับภาวะพร่องธาตุเหล็กหรือโรคโลหิตจางในผู้ที่มีธาตุเหล็กสะสมตามปกติ แต่ผู้ป่วยที่มีภาวะขาดธาตุเหล็กที่รับประทานยายับยั้งโปรตอนปั๊มสามารถตอบสนองต่อการเสริมธาตุเหล็กได้ไม่ดีเท่าที่ควร
ธาตุเหล็กและอาหารเพื่อสุขภาพ
หลักเกณฑ์ด้านโภชนาการของรัฐบาลกลางสำหรับชาวอเมริกันปี 2558-2563 ระบุว่า "ความต้องการทางโภชนาการควรได้รับจากอาหารเป็นหลัก ... อาหารในรูปแบบที่มีสารอาหารหนาแน่นประกอบด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น รวมทั้งใยอาหารและสารที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติอื่นๆ ที่อาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพ ผลกระทบ ในบางกรณี อาหารเสริมและอาหารเสริมอาจมีประโยชน์ในการให้สารอาหารอย่างน้อยหนึ่งชนิดที่อาจบริโภคในปริมาณที่น้อยกว่าที่แนะนำ"
สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการสร้างอาหารเพื่อสุขภาพ โปรดดูแนวทางการบริโภคอาหารสำหรับชาวอเมริกันและ MyPlate ของกระทรวงเกษตรของสหรัฐอเมริกา
แนวทางการบริโภคอาหารสำหรับชาวอเมริกันอธิบายถึงรูปแบบการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพว่า:
หากคุณรู้สึกเหนื่อยและเหนื่อยล้า ให้ไปพบแพทย์ “การตรวจหาและวินิจฉัยการขาดธาตุเหล็กในระยะต่างๆ ทำได้ค่อนข้างง่ายด้วยการตรวจเลือดอย่างง่าย” โทมัสกล่าว ผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์และผู้ที่มีโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร เช่น โรคโครห์น โรคลำไส้ใหญ่อักเสบเป็นแผล หรือโรค celiac ควรตรวจธาตุเหล็กเป็นประจำ
 |
|||
