โรคผื่นแพ้จากการสัมผัส Contact dermatitis
โรคผื่นแพ้จากการสัมผัสเป็นการแพ้ชนิดนี้เป็นแบบ T-cell mediated reactionโดยเฉลี่ยผู้ใหญ่จะใช้สารเคมีกับร่างกายอย่างน้อย
7 ชนิดได้แก่ น้ำหอม moisturizers,
ครีมกันแสง, สบู่,
ครีมนวดผมหรือแชมพูสระผม ครีมดับกลิ่น, และเครื่องสำอาง
ที่พบบ่อยที่สุดคือแพ้น้ำหอม ผู้ที่แพ้น้ำหอมควรใช้เครื่องสำอางที่ไม่มีน้ำหอม
ตำแหน่งที่แพ้บ่อยที่สุดคือ
หน้า ริมฝีปาก ตา หู
การแพ้จากการสัมผัสมีสองชนิดคือ
- Irritant dermatitis
เกิดจากการระคายเช่นการใช้น้ำหอม
สบู่ ผงซักฟอก ครีมดับกลิ่น
เครื่องสำอาง
พวกนี้จะเกิดผื่นหลังจากสัมผัสไม่นานเช่นภายใน
1-2 วันหลังสัมผัส
- Allergic contact dermatitis
การแพ้เกิดจากการสัมผัสมักจะเกิดหลังจากสัมผัสเป็นระยะเวลามากกว่า
1
สัปดาห์ลักษณะจะเป็นผื่นแดง
บวม คัน และอาจจะมีถุงน้ำ
เช่นการแพ้สายรองเท้า
สายนาฬิกา
การรักษาโรคผื่นแพ้จากการสัมผัส
ต้องหลีกเลี่ยงสารที่ก่อภูมิแพ้อย่างน้อย
4 สัปดาห์เพื่อให้ภูมิลดลง
และเพื่อให้ผื่นหาย
การป้องกันผื่นแพ้จากการสัมผัสสามารถทำได้โดย
- ให้ล้างเสื้อด้วยน้ำสะอาด
2
ครั้งหลังจากซักด้วยผงซักฟอกหรือน้ำยาปรับผ้านุ่ม
- ให้เลือกซื้อเสื้อผ้าที่เป็นสีธรรมชาติ
หลีกเลี่ยงผ้าที่อัดกลีบ
อาจจะใช้ผ้าไหมและผ้า polyester
- เสื้อผ้าใหม่ให้ซัก
5 ครั้งก่อนใส่
- สบู่ แชมพูและครีมนวดผมไม่ควรมีน้ำหอม
- หลีกเลี่ยงน้ำหอม โคโลน หลังโกนหนวด
- ไม่ใช้น้ำยาทาเล็บหรือ hair spray
คำแนะนำสำหรับผู้ที่เป็นผื่นอักเสบที่มือ
ขณะที่ผิวหนังมีการอักเสบ ความแข็งแรง, ความสามารถในการเป็นเกราะกำบังร่างกายของชั้นผิวหนังจะเสียไป ทำให้เกิดอาการระคายเคือง, อักเสบและแพ้ได้ง่ายกว่าปกติ ดังนั้นเพื่อช่วยให้ผิวหนังกลับสู่สภาพปกติ จึงควรทำตามคำแนะนำดังต่อไปนี้
- ถ้าทราบว่าแพ้สารใดสารหนึ่งโดยเฉพาะ ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารนั้น การล้างมือ
- ไม่ควรล้างมือด้วยน้ำอุ่น, น้ำร้อน
- ใช้สบู่เพียงเล็กน้อย
- หลังการล้างมือควรใช้ผ้าสะอาดซับให้แห้งโดยไม่ลืมซับบริเวณซอกนิ้วมือให้แห้งด้วย
- ไม่ควรล้างมือบ่อยเกินไปคือไม่ควรเกิน 2-3 ครั้งต่อวัน
- เลือกใช้สบู่อ่อนที่ปลอดน้ำหอม หรือน้ำยาทำความสะอาดมือที่ปลอดสี,ยาฆ่าเชื้อ, ยาดับกลิ่น, วิตามิน
- ไม่ใช้แอลกอฮอล์ หรือผงซักฟอก, น้ำยาทำความสะอาด
ล้างมือ
- ควรถอดแหวนออกขณะทำงานบ้าน, ล้างมือ เพราะอาจมีสบู่คั่งค้างอยู่บริเวณใต้แหวนทำให้ผื่นอักเสบที่มือกำเริบได้
- ใช้ครีมทามือบ่อย ๆ เพื่อไม่ให้มือแห้ง โดยเลือกครีมที่ปลอดน้ำหอม, ไม่มีส่วนประกอบของสารที่ท่านแพ้ผสมอยู่
- พยายามเลี่ยงงานบ้าน, งานอดิเรกที่ต้องสัมผัสกับพวกสารตัวทำละลาย (solvent), กาว, ขี้ผึ้ง (wax), epoxy resin
- ถุงมือ
- เลือกใช้ถุงมือพลาสติก (vinyl) หรือถุงมือพีวีซี (PVC) จะดีกว่าถุงมือ ยางลาเท็กซ์(ถุงมือแพทย์) ซึ่งอาจก่อให้เกิดการแพ้ยางได้
- ไม่ควรใส่ถุงมือนานกว่า
15-30 นาทีต่อครั้ง
เพราะจะก่อให้เกิดความอับชื้น, ระคายได้
- ถ้ามีเหงื่อออกมากให้ใส่ถุงมือผ้าขาวไว้ข้างในถุงมืออีก
1 ชั้นเพื่อดูดซับเหงื่อ
ถ้าทำงานแห้งๆที่มีฝุ่น,
สกปรก เลือกใส่ถุงมือผ้าสีขาวเพื่อป้องกันไม่ให้มือสกปรก
จะทำให้ไม่ต้องล้างมือบ่อย
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสสิ่งของเหล่านี้ด้วยมือเปล่า
- อาหาร : น้ำผลไม้, เปลือกผลไม้โดยเฉพาะตระกูลส้ม มะนาว ส้มโอ , เนื้อสัตว์, เนื้อปลา ,ผักโดยเฉพาะหัวหอมใหญ่,กระเทียม
- น้ำยาทำความสะอาด ผงซักฟอก น้ำยาขัดเงา น้ำมันก๊าด ทินเนอร์
- น้ำมันใส่ผม, โลชั่นใส่ผม, ยาย้อมผม ให้ใช้ไม้พันสำลี, แปรงทา
ยาสระผม ใส่ถุงมือสระ
- งานบ้าน ให้ใช้แปรงด้ามยาวในการล้างจาน,ทำความสะอาดถ้าเป็นไปได้ ควรใช้เครื่องซักผ้า, เครื่องล้างจาน
คำแนะนำสำหรับผู้ที่แพ้รองเท้า
- ถ้าสงสัยว่าผื่นที่เท้าเกิดจากการแพ้รองเท้า ควรเลือกใส่รองเท้าที่ทำให้แพ้ได้
น้อยที่สุดคือ รองเท้าที่ทำจากไม้หรือพลาสติก เช่น โพลีไวนิลคลอไรด์, โพลียูรีเทน
- ถ้ามีอาการน้ำเหลืองแฉะ, เยิ้ม ควรประคบด้วยน้ำเกลือครั้งละ 10-15 นาที
วันละ 3-4 ครั้ง และทายา ตามที่แพทย์สั่ง
- พยายามลดการเสียดสีจากรองเท้า เช่น ใช้สารทาช่วยหล่อลื่น, ใส่รองเท้าที่ไม่คับเกินไป
สวมใส่ถุงเท้า,ถุงน่อง
- ภาวะเหงื่อออกมากที่เท้าจะทำให้เกิดการแพ้รองเท้าได้มากขึ้น ควรใช้ยาทาช่วยลดเหงื่อ
เช่น 20% Aluminium chloride, Drysol หรือแป้งโรยในถุงเท้า เช่น Zeasorb
- ท่านที่แพ้ยาง : เลือกใส่รองเท้าที่ทำจากหนัง เช่น รองเท้าหนัง moccasin
ที่ไม่มีแผ่นรองด้านใน, ส้นข้างนอก หรือใช้รองเท้าพลาสติก, ไม้
- ท่านที่แพ้หนัง : ใช้รองเท้าทำจากพลาสติก, ผ้า, ไม้ ควรดึงแผ่นรองด้านในที่เป็นหนังออก
- ท่านที่แพ้ PTBR-FR (กาวนีโอพรีน) :พยายามเลือกรองเท้าที่ไม่ใช้กาว เช่น
เย็บด้วยมือ หรือใช้กาวยูรีเทนแทน
รายละเอียดและรูปภาพคลิกที่นี่