ความรู้เกี่ยวกับโรคโควิด19

การแพร่กระจายของเชื้อโควิด | อาการของโรคโควิด19 | ความรุนแรงของโรคติดเชื้อโอไมครอน | การติดต่อของโรคโควิด | การติดเชื้อโควิคจะเกิดได้ง่ายที่สุดช่วงไหน | เมื่อสัมผัสผู้ป่วยที่เป็นโควิดจะต้องกักตัวนานแค่ไหน | เมื่อติดโรคโควิดแล้วต้องปฏิบัติตัวอย่างไรบ้าง | ฉันจะกลับไปใกล้ชิดกับผู้อื่นได้ต้องมีเงื่อนไขดังต่อไปนี้ | ฉีดวัคซีนแล้วจะป้องกันการติดเชื้อโควิคได้หรือไม่ | การป้องกันการติดเชื้อโควิด | การตรวจหาการติดเชื้อโควิด19

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับโอไมครอน

คนที่ติดเชื้อโอไมครอนจะมีอาการเร็วกว่าการติดเชื้อโควิด19ชนิดอื่นกล่าวคือ ผู้ติดเชื้อ omicron จะมีอาการหลังติดเชื้อประมาณ 3 วันในขณะที่เชื้อดั้งเดิมจะมีอาการหลังติดเชื้อประมาณ 5-6 วัน ส่วนสายพันธุ์เดลต้าจะมีอาการหลังติดเชื้อประมาณ 5 วัน การที่มีอาการเร็วก็หมายถึงว่าเชื้อสามารถแพร่กระจายโดยที่คนติดเชื้ออาจจะไม่มีอาการ

การแพร่กระจายของเชื้อโควิด

ระยะฟักตัวของโรค incubation Period

เมื่อเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายก็จะมีการแบ่งตัวภายในเซลล์ของร่างกาย เมื่อจำนวนเชื้อแบ่งตัวได้มากถึงจำนวนหนึ่งก็จะเกิดอาการของโรคเราเรียกระยะเวลานี้ว่าระยะฟักตัวของโรค ในแต่ละคนระยะฟักตัวของโรคไม่เท่ากัน และระยะฟักตัวของแต่ละโรคก็ไม่เท่ากัน ระยะฟักตัวของโลกโควิค19 จะอยู่ประมาณ 2 ถึง 14 วัน โรค จากรายงานของ CDC พบว่าร้อยละ 95 ของผู้ป่วยจะเกิดอาการภายในระยะเวลา 11.5วัน โดยเฉลี่ยจะเกิดอาการของโลก covid หลังจากได้รับเชื้อแล้วประมาณ 5 วัน 

สรุป

ระยะฟักตัวของโรคโควิดจะอยู่ประมาณ 2 ถึง 14 วันเฉลี่ยประมาณ 5 วันหลังจากได้รับเชื้อเชื้อกลายพันธุ์เช่น เดลต้า omicron จะมีระยะฟักตัวที่สั้นกว่าเชื้อโควดิดั้งเดิมเช่นเชื้อ Delta ระยะฟักตัวจะเหลือประมาณ 4 วัน

อาการของโรคโควิด19

อาการของโรคโควิตที่พบได้บ่อยที่สุดได้แก่

• ไข้

• ไอแห้งๆ

• อ่อนเพลีย

อาการอื่นๆที่อาจพบได้ในผู้ป่วยโรค covid

• หนาวสั่น

• หายใจเหนื่อย

• ปวดกล้ามเนื้อ

• แสบคอ

• คัดจมูกน้ำมูกไหล

• จมูกไม่ได้กลิ่น หรือรับรส

• อาการระบบทางเดินอาหารได้แก่คลื่นไส้ อาเจียน ท้องร่วง 

เป็นโรคโควิดจะเกิดอาการอะไรก่อน

จากการศึกษาข้อมูลของผู้ป่วยโรคโควิดพบว่าอาการของการเกิดโรคเป็นตามลำดับดังนี้

1. มีไข้

2. ไอแห้งๆ

3. แสบคอ ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ

4. คลื่นไส้ อาเจียน

5. ท้องร่วง

แต่อย่างไรก็ตามอาการของผู้ป่วยโรคโควิดก็ไม่ได้รียงตามขั้นตอนดังกล่าวทุกรายไป

อาการของการติดเชื้อโอไมครอน

อาการของคนที่ติดเชื้อOmicronจะมีอาการเหมือนไข้หวัดแต่อาการที่พบได้บ่อย 5อาการได้แก่ 

1. น้ำมูกไหล 

2. แสบคอ 

3. คัดจมูก 

4. ปวดศีรษะ

5. ไอแห้งๆ

6. ไข้

อาการของผู้ป่วยที่ได้วัคซีนเมื่อติดเชื้อ Omicron จะมีอาการแสบคอ ไอแห้งคัดจมูก จาม ปวดตามตัวนอกจากนี้ยังมีอาการอื่นๆที่อาจพบได้คือคลื่นไส้อาเจียนและท้องร่วง อาการสำหรับผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีนจะมีแนวโน้มที่อาการจะเป็นนานกว่าและรุนแรงกว่า เริ่มต้นอาจจะอาการไม่ต่างกับคนที่ได้วัคซีนแต่จะดำเนินของโรคจะเป็นไปทางที่แย่ลง เช่น ไข้ ไอ ปวดตามตัว หายใจลำบากจนกระทั่งเป็นปอดบวม สำหรับการวิจัยที่อังกฤษพบว่าอาการที่สำคัญ 5 อาการของผู้ติดเชื้อ Omicron ได้แก่น้ำมูกไหล ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย จาม และแสบคอ ส่วนเรื่องการรับรส หรือการได้กลิ่นยังปกติซึ่งแตกต่างจากสายพันธ์เดลต้า

ผู้ป่วยกลุ่มไหนที่เสี่ยงต่อการเกิดโรคโควิดชนิดรุนแรง

ผู้ป่วยโรคโควิดร้อยละ 80 จะมีอาการเบาและหายได้เองแต่ผู้ป่วยที่เสี่ยงต่อการเกิดโรครุนแรงได้แก่ 

• ผู้สูงอายุ

• กลุ่มซึ่งมีโรคประจำตัวเช่นถุงลมโป่งพอง โรคเบาหวาน โรคไต โรคหลอดเลือดสมอง

• ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอเช่นโรคมะเร็ง โรคเอดส์ 

• ผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีน

จากการศึกษาที่ประเทศจีนพบว่าอาการของโรคโควิดที่มีโรคแทรกซ้อนหลังจากเกิดอาการของโควิคแล้วประมาณ 5-8 วัน

• หายใจเหนื่อยหรือหายใจลำบาก

• แน่นหน้าอกจุกหน้าอก

• ริมฝีปากผิวหนังและเล็บซีด หรือออกสีม่วง

• ลุกขึ้นนั่งลำบาก

• สับสน

หากมีอาการดังกล่าวข้างต้นต้องรีบติดต่อโรงพยาบาลเพื่อรับตัวไว้รักษาในโรงพยาบาล

ความรุนแรงของโรคติดเชื้อโอไมครอน

จากข้อมูลที่รวบรวมได้พบว่าผู้ติดเชื้อ Omicronจะนอนโรงพยาบาลน้อยกว่าสายพันธุ์ดั้งเดิม และใช้เวลาในการรักษาในโรงพยาบาลสั้นกว่า แต่ผู้ป่วยที่สูงอายุ หรือมีโรคประจำตัวและโดยเฉพาะไม่ได้รับการฉีดวัคซีนจะมีอาการที่รุนแรงได้ อาการของผู้ป่วยที่รุนแรงได้แก่อาการไข้และอาการทางปอดซึ่งจะต้องได้รับการรักษาด้วยออกซิเจน 

การติดต่อของโรคโควิด

ทางเสมหะ

covid ติดต่อจากคนสู่คนโดยผ่านทางเสมหะซึ่งเกิดขณะที่เราพูด หัวเราะ จาม หรือไอ เสมหะซึ่งมีไวรัสอยู่จะเข้าทางจมูกปากตาและทำให้เกิดการติดเชื้อ ผู้ติดเชื้อ covid  จำนวนมากที่ไม่มีอาการของโควิคแต่สามารถแพร่เชื้อได้เรียกว่า ผู้ติดเชื้อบางรายจะสามารถแพร่เชื้อได้ก่อนที่จะเกิดอาการของโรคเรียกการแพร่เชื้อนี้ว่า presymptomatic transmission ปัจจัยที่ทำให้เกิดการแพร่เชื้อได้ง่ายเช่น

• บ้านหรือสถานที่คนอยู่รวมกันเช่น บ้านพัก บ้านพักผู้สูงอายุ หอพัก โรงงาน

• อากาศถ่ายเทไม่ดี

• สถานที่อัดคนอยู่จำนวนมากอากาศถ่ายเทไม่ดีและมีคนที่สวมหน้ากากอนามัยไม่ถูกต้อง

การสัมผัส

โดยการเอามือไปสัมผัสพื้นผิวที่มีเชื้อแล้วเอามือนั้นเข้าปาก จมูก และตา การติดต่อวิธีนี้ไม่ใช่วิธีหลักในการระบาด

การสวมหน้ากากอนามัยจะเป็นการป้องกันการติดเชื้อโควิคได้ดีโดยเฉพาะกรณีที่คนติดเชื้อแต่ไม่มีอาการ โดยแนะนำว่าให้สวมหน้ากากอนามัยทุกคนเมื่ออยู่ในอาคารโดยเฉพาะ

• ผู้ที่ฉีดวัคซีนไม่ครบ

• ผู้ที่ฉีดวัคซีนครบแต่ไปในพื้นที่ที่มีการระบาดของโควิดสูง

• ผู้ที่ฉีดวัคซีนครบแต่มีภูมิของร่างกายอ่อนแอ

สำหรับนอกอาคารก็ไม่จำเป็นต้องสวมหน้ากากแต่ให้สวมหน้ากากในบริเวณซึ่งมีคนแออัดอากาศถ่ายเทไม่ดี และมีความเสี่ยงในการสัมผัสโรคสูงก็ให้พิจารณาสวมหน้ากาก

การติดเชื้อโควิคจะเกิดได้ง่ายที่สุดช่วงไหน

จากการศึกษาพบว่าในระยะสัปดาห์แรกจะพบเชื้อโควิคในระบบทางเดินหายใจแต่เมื่อผ่านไปแล้ว 9 วันก็ตรวจไม่พบเชื้อหมายความว่าเมื่อติดเชื้อแล้ว 9 วันเชื้อก็จะไม่ ติดต่อ นักวิจัยพบว่าช่วงที่จะมีการติดต่อได้ง่ายๆคือในช่วง 6 วันโดยจะโดยคนติดเชื้อจะแพร่เชื้อได้ 2 วันก่อนเกิดอาการและหลังเกิดอาการจะแพร่เชื้อได้อีก 3 วัน

สรุป

จากหลักฐานการวิจัยพบว่าเชื้อจะสามารถแพร่ได้ 2 วันก่อนเกิดอาการและ 3 วันหลังจากเกิดอาการ

เมื่อสัมผัสผู้ป่วยที่เป็นโควิดจะต้องกักตัวนานแค่ไหน

แบ่งออกเป็นผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนไม่ครบและผู้ที่ได้รับการฉีดสัคซีนครบ

ผู้ที่ได้รับการฉีดวัคซีนไม่ครบ

หากท่าน ได้สัมผัสผู้ป่วยที่ติดโควิคใกล้ชิดเช่นอยู่ในระยะ 6 ฟุตคุยกันเกิน 15 นาทีท่านก็เสี่ยงต่อการติดเชื้อโควิดท่านจะต้องกักตัวดังต่อไปนี้

• อยู่บ้าน 14 วันหลังจากสัมผัสกับผู้ป่วยครั้งสุดท้าย

• เว้นระยะห่างกับผู้อื่น

• ติดตามอาการของโควิคทุกวัน

สำหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนครบ

หากท่านสัมผัสกับผู้ป่วยที่เป็น covid ให้ท่านปฏิบัติตัวดังต่อไปนี้

• ติดตามอาการของโควิค

• ให้ตรวจ ATK หลังจากสัมผัสแล้ว 5-7 วัน

• ให้สวมหน้ากากอนามัยเมื่ออยู่ในอาคารเป็นเวลา 10 วันหรือจนกระทั่งผลตรวจให้ผลลบ

มีข้อยกเว้นว่าท่านจะต้องไปพบแพทย์แม้ว่าจะฉีดวัคซีนครบได้แก่กลุ่มคนที่

• สูงอายุ

• ผู้ที่มีโรคประจำตัว

• ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ

• คนตั้งครรภ์

เมื่อติดโรคโควิดแล้วต้องปฏิบัติตัวอย่างไรบ้าง

เมื่อติดโรคโควิดแล้วให้ปฏิบัติตัวดังนี้

• อยู่บ้าน จะออกนอกบ้านเพื่อพบแพทย์เท่านั้น

• แยกตัวเองออกจากสมาชิกในครอบครัวให้มากที่สุด

• สวมหน้ากากอนามัยเมื่อต้องเข้าใกล้ผู้อื่น

• ดื่มน้ำให้พอ

• ติดตามอาการ หากอาการแย่ลงให้ไปพบแพทย์

ฉันจะกลับไปใกล้ชิดกับผู้อื่นได้ต้องมีเงื่อนไขดังต่อไปนี้

• ใช้เวลาอย่างน้อย 10 วันตั้งแต่มีอาการของโรคโควิด

• ไม่มีไข้อย่างน้อย 24  ชั่วโมงโดยที่ไม่ได้ใช้ยาลดไข้

• อาการต่างๆดีขึ้น

ฉีดวัคซีนแล้วจะป้องกันการติดเชื้อโควิคได้หรือไม่

จากรายงานพบว่าผู้ที่ฉีดวัคซีนครบกำหนดยังสามารถติดเชื้อได้ประมาณร้อยละ 2.6 โดยที่ผู้ติดเชื้อมักจะไม่มีอาการหรือมีอาการแต่น้อย ดังนั้นผู้ที่ฉีดวัคซีนครบอาจจะนำเชื้อไปติดคนรอบข้างจึงต้องระมัดระวังเรื่องของการแพร่เชื้อสำหรับผู้ที่ฉีดวัคซีนครบ แม้ว่าการฉีดวัคซีนจะไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ 100% แต่การฉีดวัคซีนก็มีประโยชน์ดังต่อไปนี้

• การฉีดวัคซีนจะลดการติดเชื้อของคนในครอบครัวพบว่าครอบครัวของผู้ที่ฉีดวัคซีนจะมีการติดเชื้อประมาณร้อยละ 25 ส่วนครอบครัวที่ไม่ได้ฉีดวัคซีนจะมีการติดเชื้อประมาณร้อยละ 38

•  ไวรัสโควิดสามารถแพร่กระจายไปยังผู้ที่ฉีดวัคซีนและไม่ได้ฉีดวัคซีน

• ผู้ที่ฉีดวัคซีนจะหายได้เร็วกว่าผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีน

การป้องกันการติดเชื้อโควิด

1. วัคซีน

วิธีป้องกันการติดเชื้อได้ดีที่สุดคือการฉีดวัคซีน วัคซีนที่ใช้มีด้วยการหลายชนิดได้แก่

• ชนิดเชื้อตาย

• ไวรอล Vector

•  mrna

•  proteins unit

2. ผู้ที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อและอาการรุนแรง เช่นผู้ที่ไม่ได้ฉีดวัคซีนควรจะสวมหน้ากากอนามัยครอบทั้งปาก และจมูกโดยเฉพาะในบริเวณซึ่งมีผู้คนหนาแน่นและมีการติดเชื้อมากหรือคุณไม่ได้ฉีดวัคซีน

3. ล้างมือให้ล้างมือบ่อยๆเดี๋ยวจะเพาะอยู่ในที่สาธารณะล้างมือก่อนที่จะเอามือจับหน้าเอามือเข้าปากจมูก หรือตาโดยใช้น้ำและสบู่เป็นเวลาอย่างน้อย 20 นาทีหากไม่มีน้ำและสบู่ใช้แอลกอฮอล์เหลว

4. ให้เว้นระยะห่างอย่างน้อย 6 ฟุตจับคนอื่น

5. หลีกเลี่ยงสถานที่แออัดที่มีคนอยู่มากและอากาศถ่ายเทไม่ดีเช่นตลาด  บ่อนการพนัน สถานบันเทิง สนามมวย

6. ให้เช็ดถูพื้นผิวที่สัมผัสบ่อยเช่นลูกบิดประตูคีย์บอร์ดราวบันได

บทสรุป

ผู้ที่ได้รับเชื้อโควิคมักจะเกิดอาการภายหลังได้รับเชื้อ 2-14 วันโดยเฉลี่ยแล้วประมาณ 5 วันเชื้อไก่พันธุ์เช่นเดลต้าหรือ omicron จะมีระยะฟักตัวต่ำกว่านี้ ระยะที่มีการแพร่เชื้อได้มากก็คือ 2 วันก่อนเกิดอาการและ 3 วันหลังจากเกิดอาการหลังจากมีอาการแล้ว 9 วันก็ไม่พบเชื้อในทางเดินหายใจ 

การหายจากโรคโควิด

พูดติดเชื้อ Omicron ที่มีอาการเบามักจะหายเป็นปกติใน 1-2 สัปดาห์ตั้งแต่เกิดอาการ สำหรับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงใช้เวลา 6 สัปดาห์หรือมากกว่าและอาจจะมีความพิการเกิดขึ้นกับหัวใจไตปอดและสมอง ผู้ติดเชื้อ Omicron ส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องเข้า ICU นอกเสียจากว่าผู้ป่วยมีโรคประจำตัวมากทำให้ต้องดูแลใกล้ชิด

สรุป

แนะนำให้ประชาชนฉีดวัคซีนเนื่องจากว่าการฉีดวัคซีนจะทำให้การติดเชื้อโควิดOmicron ไม่รุนแรง

การตรวจหาการติดเชื้อโควิด19

การตรวจว่ามีการติดเชื้อโควิด19หรือไม่มีการตรวจสองวิธีคือ

• การตรวจหา Antigen เป็นการตรวจว่ามีเชื้อในร่างกายหรือไม่

• การตรวจหา Antibody เป็นการตรวจว่าร่างกายมีภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโควิดหรือไม่

การตรวจหา Antigen 

การตรวจ Antigen  เป็นการตรวจหาว่าร่างกายเรามีเชื้อโควิด19 หรือไม่โดยการเก็บสารคัดหลั่งที่จมูก คอหรือน้ำลายมาตรวจซึ่งมีวิธีการตรวจสองวิธีคือ

1. ATK เป็นการน้ำสารคัดหลังจากจมูก คอหือน้ำลายมาทดสอบการตรวจนี้ให้ผลค่อนข้างเร็ว และสามารถตรวจได้ด้วยตัวเอง

2. RT-PCR เป็นการตรวจหาปริมาณเชื้อว่ามีมากหรือน้อย การตรวจ RT-PCR มีความแม่ยำกว่าการตรวจ ATK ส่วนผลการตรวจอาจจะใช้เวลาเป็นวันจึงจะทราบผล

การตรวจภูมิคุ้มกัน Antibody

การภูมิคุ้มกันจะต่างจากการตรวจหาเชื้อที่การตรวจภูมิคุ้มกันจะตรวจจากเลือดผุ้ป่วย การตรวจภูมิจะใช้ในการวินิจฉัยว่าติดเชื้อโควิดไม่ได้ ถ้าค่าภูมิขึ้นแสดงว่าเคยติดเชื้อโควิดมาก่อน การตรวจภูมิไม่แนะนำให้ตรวจเพื่อ

• วินิจฉัยว่ากำลังติดเชื้อโควิด

• ตรวจภูมิว่าขึ้นหรือไม่หลังจากการฉีดวัควีน

• ตรวจเพื่อพิจารณาว่าจะฉีดเข็มกระตุ้นหรือไม่

• ตรวจเพื่อพิจารณาว่าจะกักตัวหรือไม่เมื่อสัมผัสผู้ป่วยโควิด

โรคโควิด19เกิดจากการติดเชื้อโคโรนาไวรัสพบครั้งแรกที่เมืองวูฮั่นประเทศจีนในปี คศ 2019 โรคนี้ติดต่อง่ายและระบาดไปทั่วโลก อาการที่สำคัญจะมีอากาศเหมือไข้หวัด ปอดบวม และอาจจะลามไปอวัยวะอื่นๆ