ยาคลายความวิตกกังวล Diazepam
ยา Diazepamใช้บรรเทาอาการวิตกกังวลทั่วไป รวมทั้งอาการวิตกกังวลก่อนการผ่าตัด ใช้รักษาการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อ และควบคุมกล้ามเนื้อสั่นที่เกิดจากการชักและการถอนเหล้า
ข้อบ่งชี้ในการใช้ยา Diazepam
- ใช้รักษาโรควิตกกังวล รวมทั้งใช้รักษาโรคที่เกิดจากความเครียด
- ใช้รักษาอาการที่เกิดจากการหยุดสุรากระทันหัน
- ใช้รักษาอาการชัก
- ใช้คลายกล้ามเนื้อ
ขนาดยาและวิธีการใช้ยา Diazepam
- ขนาดรับประทานตามแพทย์สั่ง ยา Diazepam จัดอยู่ในยาประเภทออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทประเภท 4
- มีขายในรูปยาเม็ดและแคปซูลขนาด 2 และ 5 มก.
- ยา Diazepamใช้เพื่อบรรเทาอาการวิตกกังวล และอาการชัก เพื่อคลายกล้ามเนื้อที่หดเกร็ง หรือเพื่อควบคุมอาการกระสับกระส่ายซึ่งเป็นผลจากการขาดแอลกอฮอล์ วิธีใช้ยา
- ยา Diazepam อยู่ในรูปแบบยาเม็ด ใช้สำหรับรับประทาน โดยทั่วไปรับประทานวันละ 1-4 ครั้ง หรือให้ใช้ยา Diazepamตามวิธีใช้ที่ระบุบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด โดยห้ามใช้ยาในขนาดที่มากหรือน้อยกว่าที่ระบุ และหากมีข้อสงสัยให้สอบถามแพทย์หรือเภสัชกร
- รับประทานยา Diazepam ได้ทั้งก่อนหรือหลังอาหาร แต่ควรรับประทานยาให้ตรงเวลาทุกครั้ง
- หากการรับประทานยา Diazepam ทำให้เกิดอาการไม่สบายท้อง ให้รับประทานยาพร้อมอาหารจะช่วยลดอาการไม่สบายท้องได้
- ห้ามหยุดใช้ยาด้วยตัวเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ผู้รักษาก่อน
- หากมีความจำเป็นต้องรับประทานยาลดกรด ให้รับประทานหลังจากรับประทานยา Diazepamแล้วอย่างน้อย 1 ชั่วโมง
- การรับประทานยา Diazepam อาจ ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะ มึนงงได้เมื่อลุกยืนขึ้นอย่างรวดเร็ว ดังนั้นจึงควรเปลี่ยนท่าทางอย่างช้าๆ
- การรับประทานยา Diazepam อาจทำให้มีอาการง่วงซึม
- หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ในระหว่างที่รับประทานยา Diazepam อยู่
- หลีกเลี่ยงการซื้อยาบรรเทาอาการหวัด ยาแก้ไอ หรือยาแก้แพ้มารับประทานเอง ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา
ก่อนใช้ยา diazepam
- การแพ้ยาโดยเฉพาะยากลุ่ม Benzodiazepam ได้แก่ diazepam, alprazolam , chlordiazepoxide , clonazepam , clorazepate, estazolam, flurazepam , lorazepam, oxazepam , prazepam, temazepam, triazolam หรือแพ้ยาอื่นๆ
- แจ้งชื่อยาที่ท่านซื้อรับประทานเอง วิตามิน สมุนไพร หรือยาที่แพทย์สั่งจ่ายโดยเฉพาะ
- การมีความผิดปกติหรือมีประวัติความผิดปกติของการทำงานของตับหรือไต เป็นโรคหัวใจ โรคปอด เช่น โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) โรคนอนกรนหรือภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ (sleep apnea) โรคจิต โรคซึมเศร้า ต้อหิน (glaucoma) โรคพาร์กินสัน (Parkinsons disease) โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (myasthenia gravis) โรคลมชัก โรคปอด โรคตับ โรคพอร์ไฟเรีย (porphyria) นอนกรน หรือเคยมีความคิดฆ่าตัวตาย
- การมีประวัติการติดยา สูบบุหรี่ หรือมีปัญหาเรื่องการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์มากเกินไป
- การตั้งครรภ์ การวางแผนในการตั้งครรภ์ หรือการให้นมบุตร
- หากต้องรับประทานยาน้ำลดกรดให้รับประทานยา diazepam แล้ว 1 ชั่วโมงจึงรับประทานยาลดกรด
- ยา Diazepamอาจจะทำให้เกิดอาการง่วงซึมจึงไม่ควรขับรถหรือทำงานกับเครื่องจักร
- ไม่ควรจะดื่มสุราระหว่างรับประทานยา Diazepam
ผลข้างเคียงที่สำคัญของยา Diazepam
ก่อนจะใช้ยาท่านจะต้องรู้ผลข้างเคียงที่อันตรายหากเกิดขึ้นจะต้องหยุดยาและไปโรงพยาบาลทันทีได้แก่อาการ แพ้ยาซึ่งจะมีอาการผื่นลมพิษ หายใจลำบาก บวมใบหน้า บวมริมฝีปาก ลิ้นและคอ เสียงแหบ หัวใจเต้นเร็ว หรือเต้นผิดจังหวะ เหนื่อบง่าย มีไข้ ท้องร่วง
- หายใจลำบาก หรือกลืนลำบาก พูดลำบาก
- สับสน มึนงง
- รู้สึกซึมเศร้า
- วิงเวียน
- รู้สึกเหมือนจะหมดสติ
- อารมณ์เปลี่ยนแปลงไป
- รู้สึกตื่นเต้นมากกว่าปกติ หรือมีพฤติกรรมก้าวร้าว อยู่นิ่งไม่ได้
- เคลื่อนไหวลำบาก เดินเซ เดินลากเท้า หรือกระตุก เป็นตะคริว
- ถ่ายปัสสาวะลำบาก
- ผื่นคัน อาการสั่น เหนื่อย อ่อนเพลียผิดปกติ ชัก มีไข้ ตัวหรือตาเหลือง
- หัวใจเต้นไม่ปกติ
หากเกิดอาการข้างเหล่านี้ให้รีบปรึกษาแพทย์
- สับสน ประสาทหลอน ความคิดและพฤติกรรมเปลี่ยน
- ซึมเศร้า มีความคิดจะทำร้ายตัวเอง
- ก้าวร้าว ตื่นเต้น ไม่เป็นมิตร
- คุมอาการชักไม่ได้
- หายใจอ่อนและหายใจตื้น
- หน้ามืดจะเป็นลม
- กล้ามเนื้อกระตุก มือสั่น
- ควบคุมการปัสสาวะไม่ได้
- ปัสสาวะน้อยกว่าปกติ
อาการข้างเคียงอื่นๆของยา
- ง่วงนอน
- นอนไม่หลับ ฝันร้าย
- มึนศีรษะ ง่วงซึม หรือมีอาการคล้ายอาการเมาค้าง
- ปวดศีรษะ
- คลื่นไส้ อาเจียน ไม่สบายท้อง
- ปากแห้ง
- ท้องเสียหรือท้องผูก
- อยากอาหารมากขึ้นหรือลดลง
- ถ่ายปัสสาวะลำบาก หรือถ่ายปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ
- มองภาพไม่ชัด
- สมรรถภาพทางเพศลดลง
ข้อควรระวัง
- สตรีมีครรภ์ วางแผนจะตั้งครรภ์ คิดว่าอาจมีครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตรไม่ควรรับประทานยา Diazepam ระมัดระวังการใช้เป็นพิเศษในสตรีมีครรภ์ เพราะยาผ่านรกไปมีผลเสียต่อทารกในครรภ์ได้ ในกรณีที่มารดาติดยา ทารกที่คลอดอาจจะมีอาการถอนยา หากตั้งครรภ์ขณะรับประทานยาอยู่ต้องบอกแพทย์ทันที
- อาจทำให้ง่วงซึม มึนงง คลื่นไส้ ท้องผูก มีผื่นที่ผิวหนัง ตามัว เห็นภาพซ้อน ความดันต่ำ หรือแพ้ยา (มีผื่นคัน)
- ถ้าใช้ในขนาดสูง อาจทำให้เดินเซ พูดลำบาก กล้ามเนื้ออ่อนแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุ ควรให้ใน ขนาดต่ำ ๆ ก่อนเพื่อลดผลข้างเคียง (เช่น เดินเซ หกล้ม) แล้วค่อย ๆ เพิ่มขึ้นจนได้ผลและปลอดภัย
- หากมีอาการนอนไม่หลับ ประสาทหลอน พฤติกรรมผิดปกติ เดินเซ หรือมีไข้ ควรหยุดใช้ยาและปรึกษาแพทย์
- ถ้าใช้ในขนาดสูงและนาน ๆ อาจทำให้ติดยาได้
- อาจทำให้การทำงานของตับและไตผิดปกติ ควรระมัดระวัง ถ้าใช้ในผู้ป่วยที่เป็นโรคตับ หรือโรคไต
- ไม่ควรใช้ร่วมกับบาร์บิทูเรต หรือเหล้า อาจทำให้ง่วงซึมหรือหลับได้
- ระมัดระวังการใช้ในผู้ป่วยโรคลมชัก, ทารกแรกเกิด, มารดาที่ให้นมบุตร
- ระมัดระวังการใช้ สำหรับผู้สูงอายุ และผู้ที่ร่างกายอ่อนแอ ทรุดโทรม โดยการฉีดเข้าหลอดเลือดดำ อาจทำให้ กล้ามเนื้อหายใจอ่อนแรง หยุดหายใจได้ ถ้าพบอาการดังกล่าว ให้รีบช่วยหายใจ (โดยการเป่าปาก หรือใช้ เครื่องช่วยหายใจ) จนกว่ายาจะหมดฤทธิ์
- หากกำลังใช้ยาอื่นอยู่ หรือเป็นโรคตับหรือโรคไต โรคต้อหิน ควรบอกแพทย์
- ผู้ป่วยเบาหวานที่ใช้ชุดทดสอบน้ำตาลในปัสสาวะบางชนิดขณะรับประทานยา Diazepam อาจทำให้ผลทดสอบน้ำตาลเป็นลบลวงได้
- ระหว่างที่รับประทานยา Diazepamไม่ควรจะรับประทานองุ่นหรือน้ำองุ่นเพราะจะทำให้ระดับยาเพิ่มมากขึ้น
- การให้ยาในเด็กหรือผู้สูงอายุอาจเกิดผลตรงกันข้ามกับฤทธิ์ของยาได้
- ระมัดระวังการใช้ในสตรีระยะให้นมบุตร ผู้ป่วยที่มีภาวะการทำงานของตับหรือไตบกพร่อง โรคต้อหินชนิดมุมเปิด โรคไมแอสทีเนีย แกรวีส โรคพอร์ไฟเรีย โรคที่ระบบทางเดินหายใจทำงานบกพร่อง ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ โรคพิษสุราเรื้อรัง โรคทางจิตเวช เช่น โรคจิต โรคอารมณ์ซึมเศร้า เป็นต้น รวมทั้งผู้มีประวัติการติดยาหรือสารเสพติด
- อาจทำให้เกิดความผิดปกติของเม็ดเลือด ตับ หรือไตได้
- ยา Diazepam ทำให้มีอาการง่วงซึม ดังนั้นจึงไม่ควรดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์หรือยาที่ออกฤทธิ์กดประสาทอื่น ๆ ร่วมกับยา Diazepam
- และต้องระมัดระวังหากต้องขับรถหรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักรกล
- ถ้ารับประทานยาเพื่อควบคุมอาการชัก และยังมีอาการชักบ่อยหรือรุนแรงอยู่ ต้องพบแพทย์เพื่อปรับขนาดยา
- ยา Diazepamทำให้เกิดการเสพติดได้ จึงไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกินที่แพทย์กำหนด
ความปลอดภัยของยา Diazepamในสตรีมีครรภ์
สำหรับสตรีมีครรภ์ ยา Diazepam จัดอยู่ในประเภท D
ข้อห้ามใช้ยา diazepam
- ห้ามใช้ในผู้ป่วยโรคต้อหินเฉียบพลันชนิดมุมแคบ
- ไมแอสทีเนียเกรวิส
- หญิงตั้งครรภ์ระยะ 3 เดือนแรก
- ผู้ที่แพ้ยา Diazepam
- ผู้ป่วยโรคปอดรุนแรง
- ผู้ที่เป็นโรคตับรุนแรง
- ผู้ที่เป็นโรคนอนกรน