Naproxen: วิธีใช้ให้ปลอดภัย ความเสี่ยง และคำถามที่พบบ่อยสำหรับผู้ป่วย Orthopedic

บทนำ: ทำความรู้จัก Naproxen

Naproxen เป็นยาในกลุ่มต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ที่แพทย์ Orthopedic มักใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดและการอักเสบจากโรคกระดูกและข้อ เช่น ข้อเสื่อม (Osteoarthritis), ข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis), โรคเกาต์ (Gout), เอ็นอักเสบ (Tendinitis), หรืออาการปวดประจำเดือน ยานี้ช่วยลดอาการปวดและบวมได้ดี แต่ผู้ป่วยมักกังวลเกี่ยวกับผลข้างเคียงและความเสี่ยงของโรคที่อาจเกิดขึ้น เช่น โรคหัวใจหรือแผลในกระเพาะอาหาร บทความนี้จะช่วยตอบคำถามที่พบบ่อยและให้คำแนะนำเพื่อให้คุณใช้ Naproxen ได้อย่างปลอดภัย

Naproxen ช่วยอะไรได้บ้าง?

Naproxen ใช้รักษาอาการปวดและการอักเสบจากโรคหรือภาวะต่อไปนี้:

• โรคข้อเสื่อม (Osteoarthritis) และข้ออักเสบรูมาตอยด์ (Rheumatoid Arthritis) เพื่อลดอาการปวดและตึงข้อ

• ข้ออักเสบจากโรคเกาต์ (Gout) เพื่อบรรเทาอาการปวดเฉียบพลัน

• เอ็นอักเสบ (Tendinitis) และถุงน้ำข้ออักเสบ (Bursitis) เพื่อลดการอักเสบในเนื้อเยื่อรอบข้อ

• อาการปวดประจำเดือน (Dysmenorrhea)

• อาการปวดหลังการผ่าตัดกระดูก เช่น การผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า

ยานี้ทำงานอย่างไร? Naproxen ทำงานโดยการยับยั้งเอนไซม์ COX-1 และ COX-2 ซึ่งลดการผลิตสาร Prostaglandins ที่ทำให้เกิดอาการปวดและการอักเสบ

วิธีใช้ Naproxen ให้ปลอดภัย

เพื่อให้ได้ผลดีและลดความเสี่ยงจากผลข้างเคียง ควรปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้:

• ขนาดยาที่แนะนำ:

  • ผู้ใหญ่: รับประทาน 250-500 มก. วันละ 2 ครั้ง (เช้าและเย็น) โดยขนาดสูงสุดไม่ควรเกิน 1,500 มก./วัน

  • โรคเกาต์เฉียบพลัน: เริ่มต้นด้วย 750 มก. ครั้งแรก จากนั้นให้ 250 มก. ทุก 8 ชั่วโมง จนกว่าอาการจะดีขึ้น

  • เด็ก (มากกว่า 2 ปี): 10 มก./กก./วัน แบ่งให้วันละ 2 ครั้ง (สำหรับ Juvenile Arthritis)

• วิธีรับประทาน:

  • รับประทานพร้อมหรือหลังอาหารทันที เพื่อป้องกันอาการแสบท้อง

  • หากใช้ยาน้ำ (Suspension) ให้เขย่าขวดก่อนใช้ และใช้ช้อนตวงยาให้ได้ขนาดที่ถูกต้อง

  • ดื่มน้ำตามมาก ๆ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ ซึ่งอาจส่งผลต่อไต

• ระยะเวลาใช้ยา:

  • หากใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดทั่วไป ไม่ควรใช้เกิน 10 วัน หรือ 3 วันสำหรับไข้ เว้นแต่แพทย์แนะนำ

  • สำหรับโรคข้ออักเสบเรื้อรัง อาจใช้ยานาน 2-3 สัปดาห์เพื่อเห็นผลเต็มที่ แต่ควรใช้ขนาดต่ำสุดที่ควบคุมอาการได้

ความเสี่ยงของโรคที่อาจเกิดจากการใช้ Naproxen

Naproxen อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคบางอย่าง โดยเฉพาะหากใช้ไม่ถูกวิธีหรือใช้ในระยะยาว ความเสี่ยงหลัก ๆ มีดังนี้:

1. โรคทางเดินอาหาร (Gastrointestinal Disorders)

• ความเสี่ยง: Naproxen อาจทำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหาร (Peptic Ulcer), เลือดออกในทางเดินอาหาร (GI Bleeding), หรือกระเพาะทะลุ (Perforation) โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ ผู้ที่มีประวัติโรคกระเพาะอาหาร หรือใช้ยาในขนาดสูง

• อาการที่พบ: แสบท้อง, อาเจียนเป็นเลือด, อุจจาระสีดำ

2. โรคหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular Diseases)

• ความเสี่ยง: Naproxen อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด (Heart Attack) และโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) โดยเฉพาะในผู้ที่มีโรคหัวใจอยู่แล้ว หรือใช้ยานานเกินไป ความเสี่ยงนี้น้อยกว่า NSAID บางตัว เช่น Ibuprofen หรือ Diclofenac แต่ก็ยังมีอยู่

• อาการที่พบ: แน่นหน้าอก, หายใจลำบาก, แขนขาอ่อนแรง

3. โรคไต (Kidney Diseases)

• ความเสี่ยง: Naproxen อาจทำให้เกิดภาวะไตวายเฉียบพลัน (Acute Kidney Injury) หรือโรคไตเรื้อรัง (Chronic Kidney Disease) โดยเฉพาะในผู้ที่มีปัญหาไตอยู่แล้ว ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่ขาดน้ำ

• อาการที่พบ: ปัสสาวะน้อยลง, บวมตามร่างกาย, ความดันโลหิตสูงขึ้น

4. โรคตับ (Liver Diseases)

• ความเสี่ยง: Naproxen อาจทำให้เกิดตับอักเสบจากยา (Drug-Induced Hepatitis) หรือการทำงานของตับผิดปกติ ในกรณีที่พบได้น้อย

• อาการที่พบ: ตัวเหลือง, ปัสสาวะสีเข้ม, คลื่นไส้รุนแรง

5. อาการแพ้รุนแรง (Severe Allergic Reactions)

• ความเสี่ยง: Naproxen อาจทำให้เกิดอาการแพ้รุนแรง (Anaphylaxis) หรือผื่นแพ้ยา (Drug Rash) โดยเฉพาะในผู้ที่มีประวัติแพ้ยาในกลุ่ม NSAID

• อาการที่พบ: ผื่น, หายใจลำบาก, บวมที่ใบหน้า

วิธีลดความเสี่ยงของการเกิดโรคจาก Naproxen

เพื่อลดความเสี่ยงของโรคดังกล่าว ผู้ป่วยสามารถปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้:

1. ลดความเสี่ยงโรคทางเดินอาหาร

• รับประทานยาพร้อมหรือหลังอาหารทันที เพื่อลดการระคายเคืองกระเพาะอาหาร

• ใช้ยาลดกรดร่วมด้วย เช่น Omeprazole หรือ Lansoprazole หากมีประวัติโรคกระเพาะอาหาร

• หลีกเลี่ยงแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่ เพราะเพิ่มความเสี่ยงต่อแผลในกระเพาะ

• หยุดยาและพบแพทย์ทันทีหากมีอาการ เช่น ปวดท้องรุนแรง, อาเจียนเป็นเลือด, หรืออุจจาระสีดำ

2. ลดความเสี่ยงโรคหัวใจและหลอดเลือด

• ใช้ Naproxen ในขนาดต่ำสุดและระยะเวลาสั้นที่สุด

• แจ้งแพทย์หากมีประวัติโรคหัวใจ เช่น ความดันโลหิตสูง หรือโรคหลอดเลือดหัวใจ

• หยุดยาและพบแพทย์ทันทีหากมีอาการ เช่น แน่นหน้าอก, หายใจลำบาก, หรือแขนขาอ่อนแรง

• หลีกเลี่ยงการใช้ในผู้ป่วยที่เพิ่งผ่านการผ่าตัดบายพาสหัวใจ (CABG)

3. ลดความเสี่ยงโรคไต

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ

• แจ้งแพทย์หากมีประวัติโรคไต เช่น นิ่วในไต หรือโรคไตเรื้อรัง

• ตรวจการทำงานของไตเป็นระยะ หากใช้ยานาน

• หยุดยาและพบแพทย์หากมีอาการ เช่น ปัสสาวะน้อยลง หรือบวมตามร่างกาย

4. ลดความเสี่ยงโรคตับ

• ใช้ยาตามขนาดที่แพทย์แนะนำ (ไม่เกิน 1,500 มก./วัน)

• แจ้งแพทย์หากมีประวัติโรคตับ เช่น ตับอักเสบ

• ตรวจการทำงานของตับเป็นระยะ หากใช้ยานาน

• หยุดยาและพบแพทย์หากมีอาการ เช่น ตัวเหลือง หรือปัสสาวะสีเข้ม

5. ลดความเสี่ยงอาการแพ้รุนแรง

• แจ้งแพทย์หากมีประวัติแพ้ยาในกลุ่ม NSAID เช่น Aspirin หรือ Ibuprofen

• สังเกตอาการในช่วง 1-2 ชั่วโมงแรกหลังใช้ยาครั้งแรก

• หยุดยาและไปโรงพยาบาลทันทีหากมีอาการ เช่น ผื่นรุนแรง หรือหายใจลำบาก

คำถามที่พบบ่อยจากผู้ป่วย

1. ใช้ Naproxen แล้วจะมีผลข้างเคียงอะไรบ้าง?

ผลข้างเคียงที่พบได้บ่อยแต่ไม่รุนแรง ได้แก่:

• แสบท้อง แน่นท้อง ท้องร่วง ท้องผูก หรือมีก๊าซในท้อง

• ปวดศีรษะ มึนงง หรือเวียนศีรษะ

• ผื่นคัน หรือมีเสียงในหู (Tinnitus)

• ตามัวเล็กน้อย

อาการรุนแรงที่ต้องหยุดยาและพบแพทย์ทันที:

• แน่นหน้าอก หายใจเหนื่อย พูดไม่ชัด มีปัญหาการทรงตัว หรือการมองเห็น

• อาเจียนเป็นเลือด ถ่ายเป็นเลือด หรืออุจจาระสีดำ

• บวม น้ำหนักเพิ่ม หรือปัสสาวะน้อยลง

• ตัวเหลือง ปัสสาวะสีเข้ม หรือแน่นท้อง

• ผื่นรุนแรง ผิวหนังลอก หรือบวมที่ใบหน้าและปาก

2. ใช้ Naproxen นาน ๆ ได้หรือไม่?

• ไม่ควรใช้ Naproxen ติดต่อกันนานเกินไป เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ เช่น แผลในกระเพาะอาหาร, ปัญหาไต, หรือโรคหัวใจ

• หากต้องใช้ยานาน (เช่น ในโรคข้ออักเสบเรื้อรัง) ควรใช้ขนาดต่ำสุดที่ควบคุมอาการได้ และพบแพทย์เพื่อตรวจตับ ไต และความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอ

3. ฉันมีโรคประจำตัว ใช้ Naproxen ได้หรือไม่?

คุณควรแจ้งแพทย์ก่อนใช้ Naproxen หากมีภาวะต่อไปนี้:

• โรคหอบหืดหรือโรคภูมิแพ้

• โรคกระเพาะอาหาร แผลในกระเพาะอาหาร หรือโรคลำไส้อักเสบ (เช่น Crohn’s Disease, Ulcerative Colitis)

• โรคไต โรคตับ หรือนิ่วในไต

• โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง หรือมีประวัติเลือดออกง่าย

• เป็นโรค SLE (Systemic Lupus Erythematosus)

• อายุมากกว่า 65 ปี (ผู้สูงอายุมีความเสี่ยงต่อผลข้างเคียงมากขึ้น)

ข้อห้ามใช้:

• ห้ามใช้หากคุณแพ้ Naproxen หรือยาในกลุ่ม NSAID อื่น เช่น Aspirin, Ibuprofen, Diclofenac หรือ Indomethacin

• ห้ามใช้ในผู้ป่วยที่เพิ่งผ่านการผ่าตัดบายพาสหัวใจ (CABG)

4. หญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรใช้ Naproxen ได้หรือไม่?

• หญิงตั้งครรภ์: Naproxen จัดอยู่ใน Pregnancy Category C ในไตรมาสที่ 1 และ 2 (อาจมีความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์) และ Category D ในไตรมาสที่ 3 (มีความเสี่ยงชัดเจน เช่น อาจทำให้ท่อเลือดแดงในทารกปิดก่อนกำหนด) จึงไม่ควรใช้ในไตรมาสที่ 3 และควรใช้ในไตรมาสที่ 1-2 เฉพาะเมื่อจำเป็น

• หญิงให้นมบุตร: Naproxen ผ่านไปในน้ำนมได้ในปริมาณเล็กน้อย ควรหลีกเลี่ยงการใช้ เว้นแต่แพทย์จะพิจารณาว่าประโยชน์มีมากกว่าความเสี่ยง

5. ฉันกินยาอื่นอยู่ ใช้ Naproxen ได้หรือไม่?

Naproxen อาจมีปฏิกิริยากับยาบางชนิด ดังนั้นควรแจ้งแพทย์เกี่ยวกับยาที่ใช้ เช่น:

• ยาต้านการแข็งตัวของเลือด (เช่น Warfarin) อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการมีเลือดออก

• ยาลดความดันโลหิต (เช่น ACE Inhibitors) อาจลดประสิทธิภาพ

• ยาต้านซึมเศร้าในกลุ่ม SSRI (เช่น Fluoxetine) อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อเลือดออกในทางเดินอาหาร

• ห้ามใช้ Naproxen ร่วมกับ NSAID อื่น เช่น Ibuprofen หรือ Aspirin และควรอ่านฉลากยาแก้หวัดให้ดีว่ามี NSAID หรือไม่

วิธีป้องกันผลข้างเคียงจาก Naproxen

เพื่อลดความเสี่ยงจากผลข้างเคียง ควรปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้:

• ป้องกันอาการแสบท้องหรือแผลในกระเพาะอาหาร:

  • รับประทานยาพร้อมอาหาร หรือดื่มนมเพื่อลดการระคายเคือง

  • หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อเลือดออกในทางเดินอาหาร

  • หากมีประวัติแผลในกระเพาะอาหาร แพทย์อาจสั่งยาลดกรด เช่น Omeprazole ร่วมด้วย

• ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ:

  • ใช้ Naproxen ในขนาดต่ำสุดและระยะเวลาสั้นที่สุด

  • หากมีประวัติโรคหัวใจหรือความดันโลหิตสูง ควรติดตามอาการอย่างใกล้ชิด

• ป้องกันปัญหาไต:

  • ดื่มน้ำให้เพียงพอขณะใช้ยา

  • หากปัสสาวะน้อยลงหรือมีอาการบวม ควรพบแพทย์ทันที

• หลีกเลี่ยงแสงแดดจัด:

  • Naproxen อาจทำให้ผิวไวต่อแสงแดด ควรใช้ครีมกันแดดและสวมเสื้อผ้าป้องกันแสงแดด

การเก็บรักษา Naproxen

• เก็บที่อุณหภูมิห้อง (20-25 องศาเซลเซียส) หลีกเลี่ยงความชื้น ความร้อน และแสงแดด

• เก็บให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง

สรุป: ใช้ Naproxen อย่างมั่นใจ

Naproxen เป็นยาที่ช่วยบรรเทาอาการปวดและการอักเสบได้ดีสำหรับผู้ป่วย Orthopedic แต่ควรใช้อย่างระมัดระวัง เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคทางเดินอาหาร, โรคหัวใจ, โรคไต, โรคตับ และอาการแพ้รุนแรง การรับประทานตามคำแนะนำของแพทย์ รับประทานพร้อมอาหาร และหยุดยาทันทีหากมีอาการผิดปกติ เช่น แน่นหน้าอก, อาเจียนเป็นเลือด, หรือผื่นแพ้ จะช่วยให้คุณใช้ Naproxen ได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

 

 

ยาแก้ปวดลดอักเสบ Naproxen

Naproxen เป็นยาต้านอักเสบกลุ่ม nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs) ออกฤทธิ์โดยการลดฮอร์โมนที่จะทำให้เกิดการอักเสบและอาการปวด Naproxenจะใช้รักษาอาการปวด เช่นข้ออักเสบ เอ็นอักเสบ โรคเกาต์ ปวดประจำเดือน

ยานี้มีผลข้างเคียงที่ผู้รับประทานจะต้องทราบ

• Aspirin
• celecoxib
• Diclofenac
• Ibuprofen
• Indomethacin
• Mefenamic
• Mobic
• Naproxene
• Sulindac
• Tenoxicam
• Paracetamol
• Tradamol
• ยากลุ่ม NSAID
• ข้อระวังการใช้ NSAID