ทำความเข้าใจกับการวินิจฉัยโรค CKD: สิ่งที่คุณต้องรู้

เมื่อแพทย์ซักประวัติตรวจร่างกายแล้วสงสัยว่าจะเป็นโรคไตแพทย์จะสั่งตรวจ

ตรวจเลือด แพทย์จะสั่งตรวจ CBC เพือดูความสมบูรญ์ของเม็ดเลือด ตรวจการทำงานของไตได้แก่ อัตราการกรองของไต creatinine และ urea นอกจากนั้นแพทย์จะสั่งตรวจหาโรคที่เป็นสาเหตุเช่นโรค SLE
การตรวจปัสสาวะเพื่อตรวจว่ามีโปรตีน หรือเม็ดเลือดแดงหรือตะกอนหรือไม
การตรวจทางรังสี เพื่อพิจารณาขนาดว่าใหญ่หรือเล็ก หากขนาดใหญ่อาจจะมีการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะ หรือมีเนื้องอกในไต หากขนาดเล็กแสดงว่าไตเสื่อมรูปร่าง ของไตและท่อไต
การตรวจชิ้นเนื้อไต แพทย์จะใช้เข็มเจาะชิ้นเนื้อไตเพื่อตรวจโดยการส่องกล้อง

เมื่อได้ผลตรวจจึงมาประเมินว่าเป็นโรคไตหรือไม่ โดยพิจารณาจากลักษณะอย่างใดอย่างหนึ่งในสองข้อต่อไปนี้

ผู้ป่วยมีภาวะไตผิดปกตินานติดต่อกันเกิน 3 เดือนทั้งนี้ผู้ป่วยอาจจะมีอัตรากรองของไต(glomerular ﬁltration rate, GFR)ผิดปกติหรือไม่ก็ได้ ภาวะไตผิดปกติหมายถึงลักษณะตามข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้

ตรวจพบความผิดปกติจากการตรวจปัสสาวะอย่างน้อยสองครั้งในระยะ 3 เดือนดังต่อไปนี้
- ตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะ
  - ถ้าเป็นโรคเบาหวานอยู่แล้วตรวจพบไข่ขาวในปริมาณเล็กน้อย microalbuminuria (อยู่ระหว่าง 30-200 microgram/day)
  - หากผู้ป่วยไม่ได้เป็นเบาหวานและตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะมากกว่า 500 mg/วัน
- ตรวจพบเม็ดเลือดแดงในปัสสาวะ hematuria
ตรวจพบความผิดปกติทางรังสีวิทยา
ตรวจพบความผิดปกติทางโครงสร้างหรือพยาธิสภาพ

ผู้ที่มีGFRน้อยกว่า 60 mL/min/1.73m²ติดต่อกันเกิน 3 เดือนโดยที่อาจจะตรวจพบหรือไม่พบร่องรอยโรคก็ได้

จากนิยามจะเห็นได้ว่าการเป็นโรคไตเรื้อรังตามข้อ 1 พบว่าการทำงานของอาจจะปกติหรือผิดปกติก็ได้ สิ่งผิดปกติที่พบคือการตรวจปัสสาวะพบความผิดปกติ หากความผิดนั้นแก้ไขได้ก็จะไม่เป็นโรคไตเรื้อรัง สำหรับโรคไตตามข้อ2ไตได้ทำงานลดลงแล้วจะต้องรักษาปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคไต

อ่านต่อเรื่องสาเหตุของโรคไต

ทบทวนวันที่

โดย นายแพทย์ ประพันธ์ ปลื้มภาณุภัทร อายุรแพทย์,แพทย์เวชศาสตร์ครอบครัว